Mariusz Karwowski
Już 21 polskich uczelni działa w konsorcjach Uniwersytetów Europejskich. Do osiemnastu, które status taki uzyskały już wcześniej, dołączyły w tym roku trzy kolejne: Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu oraz Politechnika Koszalińska.
Do trzeciego konkursu (poprzednie odbywały się w 2019 i 2020 r.) zgłoszono 52 wnioski. Wśród kandydatów były m.in.: Politechnika Białostocka, Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie i Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Komisja Europejska wyłoniła cztery nowe konsorcja oraz zdecydowała o wsparciu szesnastu dotychczasowych. Każde otrzyma ok. 14,4 mln euro na cztery lata. Łącznie ze środków Erasmus+ przeznaczono na ten cel rekordową kwotę 272 mln euro.
Wśród nowych laureatów konkursu European Universities znalazła się Politechnika Koszalińska, która w sojuszu EU4DUAL wraz z Mondragon Unibertsitatea (Hiszpania – lider), Duale Hochschule Baden-Württemberg (Niemcy), FH JOANNEUM Gesellschaft mbH (Austria), Savonia-ammattikorkeakoulu (Finlandia), École Supérieure des Technologies Industrielles Avancées (Francja), Neumann János Egyetem (Węgry), Visoka poslovna škola PAR (Chorwacja), Malta College of Arts, Science and Technology (Malta) zamierza stworzyć największą na świecie instytucję kształcenia dualnego, w której standardy akademickie i biznesowe będą się wzajemnie przenikały. W uczelniach tego konsorcjum kształci się obecnie ponad 80 tys. studentów.
SGGW weszła w skład aliansu UNIgreen (The Green European University), który połączył uczelnie specjalizujące się w naukach rolniczych, biotechnologii i naukach przyrodniczych: Universidad de Almería (Hiszpania – lider), Agricultural University of Iceland (Islandia), Agricultural University Plovdiv (Bułgaria), Haute École de la Province de Liège (Belgia), Instituto Politécnico de Coimbra (Portugalia), Paris Sup’Biotech (Francja), Università degli Studi di Modena e Reggio Emilia (Włochy). Sojusz, w którym studiuje obecnie około 70 tys. osób, ma być wzorcowym przykładem kształcenia na poziomie wyższym i badań w obszarach Agro, Bio i Life Science.
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu przystąpił do European Universities Network for Sustainable Growth, Inclusive Education and the Environment, którą tworzą ponadto: Universidad de Extremadura (Hiszpania – lider), Université d’Angers (Francja), Universidade de Évora (Portugalia), Högskolan i Gävle (Szwecja), Carlow it College (Irlandia), Otto von Guericke Universität Magdeburg (Niemcy), Università degli Studi di Parma (Włochy), University of Oradea (Rumunia). Celem sojuszu EU-GREEN, kształcącego ponad 144 tys. studentów, jest stworzenie szerokiego europejskiego centrum edukacji, badań i innowacji w zakresie zrównoważonego rozwoju.
Tym samym do 21 powiększyło się grono „polskich” Uniwersytetów Europejskich. W 2019 r. status taki uzyskały (a teraz go przedłużono): Uniwersytet Jagielloński (UNA Europa), Uniwersytet Warszawski (4EU+), Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (EPICUR), Uniwersytet Opolski (FORTHEM), Uniwersytet Gdański (SEA EU 2.0) i Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu (YUFE). Oprócz nich do wyłonionych w pierwszym konkursie konsorcjów dołączyły później: Uniwersytet Wrocławski (Arqus), Szkoła Główna Handlowa (CIVICA), Politechnika Łódzka (ECIU) i Politechnika Wrocławska (Unite!).
Z kolei w 2020 r. Uniwersytetami Europejskimi zostały: Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica (UNIVERSEH), Politechnika Śląska (EURECA-PRO), Uniwersytet Śląski (T4E), Politechnika Warszawska (ENHANCE) i Politechnika Poznańska (EUNICE), która jako jedyna z Polski jest liderem swojemu konsorcjum. Później dołączyły do nich: Uniwersytet Łódzki (UNIC), Politechnika Gdańska (również ENHANCE), a ostatnio Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie (ATHENA).
W sumie pod hasłem Uniwersytetów Europejskich działają obecnie 44 sojusze (24 z 2020 r. i 20 z 2022 r.), które skupiają 340 instytucji szkolnictwa wyższego z 31 krajów, w tym wszystkich państw członkowskich UE oraz Islandii, Norwegii, Serbii i Turcji. To ponadnarodowe alianse, których celem jest zwiększenie mobilności studentów, kadry akademickiej i środowiska naukowego, a także wspieranie jakości, integracji i konkurencyjności europejskiego szkolnictwa wyższego. Sama idea jest pomysłem prezydenta Francji Emmanuela Macrona, który w 2017 roku wysunął propozycję utworzenia takich sieci.
Mariusz Karwowski
Nasz sojusz będzie działał w trzech głównych obszarach: przyszłość pracy, zdrowy styl życia, zielona ekonomia. Chcemy udoskonalić – na poziomie lokalnym, krajowym i ogólnoeuropejskim – zasady współpracy między systemem edukacji wyższej i otoczenia społeczno-gospodarczego. Opracujemy wspólne programy kształcenia dla kierunków praktycznych i studiów dualnych, a także zainicjujemy badania naukowe w tym obszarze. Kolejnym wyzwaniem będzie stworzenie odnoszącego się do idei life long learning systemu tzw. mikroreferencji (microcredentials), tzn. szkoleń, certyfikatów czy uznawania efektów uczenia się zdobytych poza formalnym systemem edukacyjnym.
Nasz projekt przewiduje umożliwienie swobodnego przepływu wiedzy, ułatwianie pozyskiwania podwójnych lub wspólnych europejskich stopni naukowych, a także stworzenie połączonej oferty edukacyjnej i badawczej, skoncentrowanej na zrównoważonym rozwoju i ekologii. Warto również wymienić poszukiwanie talentów spoza Europy, poprzez promowanie wielojęzycznego uczenia się i międzykulturowości. Przyczyni się to do transformacji gospodarczej na poziomie lokalnym i regionalnym, a na szczeblu krajowym – do uruchomienia ponadregionalnych sieci na rzecz rozwoju, innowacji i przedsiębiorczości, wzmacniania kompetencji osobistych i zawodowych obywateli oraz zwiększenia ich szans na znalezienie zatrudnienia.
Projekt zapewni wzrost mobilności zarówno studentów, jak i kadry akademickiej UPWr oraz umiędzynarodowienie studiów. W planach mamy zarówno krótkie programy kształcenia realizowane wspólnie przez członków konsorcjum, m.in. szkoły letnie, kursy specjalistyczne czy blended intensive programme (BIP), jak i anglojęzyczne wspólne kierunki studiów na wszystkich poziomach kształcenia. Uniwersytet Europejski to też możliwość pozyskania dodatkowego finansowania, m.in. z programów Erasmus+ i Horyzont Europa czy budowa międzyuczelnianego kampusu. Trzeba jednak pamiętać, że to również duże zobowiązanie wynikające z realizacji strategii przyjętej przez konsorcjum.