Z pałacu w centrum do kampusu nad rzeką

Rektorat w dwóch pokojach wynajętych w Technikum Budowlanym, sala wykładowa w Zasadniczej Szkole Metalowej, sala w Technikum Chemicznym i możliwość korzystania z pracowni fizycznych na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej – tak wyglądała baza Wieczorowej Szkoły Inżynierskiej w Lublinie z jedynym Wydziałem Mechanicznym, gdy rozpoczynała w 1953 roku swoją działalność. Rok akademicki zainaugurowała 1 listopada. Do immatrykulacji przystąpiło wtedy 107 studentów. Przez pierwsze dziesięć lat uczelnia wykształciła 199 inżynierów. Po tym czasie jej kadrę stanowiło około 40 wykładowców i 20 pracowników pomocniczych. W 1965 roku została przekształcona w Wyższą Szkołę Inżynierską. Od 1973 roku mogła nadawać tytuły magistra inżyniera, a od 1977 stopień naukowy doktora. W tym też roku została przekształcona w Politechnikę Lubelską.

W 1958 roku uczelnia otrzymała własną siedzibę – dawny pałac Sobieskich przy ul. Bernardyńskiej. Dziś, po długich bataliach sądowych, budynek należy w całości do Politechniki Lubelskiej. Mimo iż świetnie położony w samym centrum miasta, stanowi on pewien kłopot dla uczelni, która jakiś czas temu przeniosła się do kampusu przy ul. Nadbystrzyckiej. Jego zaczątkiem był otrzymany od miasta teren, gdzie w latach 60. XX wieku rozpoczęto budowę gmachu Wydziału Elektrycznego. Bazę materialną uczelni stanowi 9 działek o łącznej powierzchni 16,6 hektara (w tym jedna dzierżawiona), na których znajdują się 24 budynki o łącznej powierzchni użytkowej 100,3 tys. m² i kubaturze 484,9 tys. m³. Kampus uczelni jest obsługiwany w zakresie utrzymania zieleni oraz czystości przez pracowników Działu Zarządzania Obiektami, co pozwoliło na wprowadzenie jednakowego standardu pielęgnacji terenu. (Więcej o planach inwestycyjnych Politechniki Lubelskiej mówi rektor uczelni w FA 6/2023).

Obecnie strukturę uczelni tworzy 6 wydziałów: Mechaniczny, Elektrotechniki i Informatyki, Budownictwa i Architektury, Inżynierii Środowiska, Zarządzania oraz Podstaw Techniki.

Politechnika Lubelska zatrudnia 1160 osób na pełnych etatach, niemal po połowie nauczycieli akademickich – 579 i pracowników niebędących nauczycielami akademickimi – 581. W niepełnym wymiarze czasu pracy zatrudnionych jest 11 nauczycieli akademickich oraz 45 pracowników niebędących nauczycielami akademickimi, z tego w projektach 5 nauczycieli akademickich (2 osoby w pełnym wymiarze czasu pracy i 3 osoby w niepełnym wymiarze czasu pracy) oraz 6 pracowników niebędących nauczycielami akademickimi (wszyscy w niepełnym wymiarze czasu pracy). W stosunku do poprzedniego roku nastąpił wzrost zatrudnienia o 1,4% W roku akademickim 2022/2023 16 pracowników PL uzyskało stopień naukowy doktora, 4 stopień doktora habilitowanego, a 2 tytuł naukowy profesora.

W 2022 r. pracownicy uczelni realizowali 31 projektów badawczych finansowanych przez Narodowe Centrum Nauki, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, Fundację na rzecz Nauki Polskiej oraz ze środków programów Unii Europejskiej. Łączna kwota przychodów z realizowanych projektów wyniosła 13,84 mln zł. Najwięcej projektów realizowano w dyscyplinach: inżynieria mechaniczna (13) oraz inżynieria lądowa, geodezja i transport (10). Natomiast największy przychód z realizacji projektów uzyskała dyscyplina automatyka, elektronika, elektrotechnika i technologie kosmiczne – 6,5 mln zł. Ponadto inżynieria mechaniczna realizowała projekt w programie Regionalna Inicjatywa Doskonałości o wartości 3 mln zł rocznie. W programie Polska Unia Metrologiczna badacze z PL realizowali 4 projekty o łącznej wartości 713 tys. zł. Od roku 2011 do 2023 pracownicy PL otrzymali 72 granty NCN o wartości 24,6 mln zł. Na własne projekty naukowe uczelnia przeznaczyła ze środków własnych 7,6 mln zł.

W roku 2022 pracownicy Politechniki Lubelskiej opublikowali 1461 prac naukowych, w tym 1006 w czasopismach z listy MEiN, 525 w czasopismach z Impact Factor, 571 indeksowanych w Web of Science.

W 2022 r. zrealizowano 357 wyjazdów pracowników za granicę, w tym 328 nauczycieli akademickich oraz 29 doktorantów. Oznacza to wzrost liczby wyjazdów zagranicznych o 276% rok do roku. Politechnika Lubelska gościła 31 cudzoziemców. W roku ubiegłym pracownicy Politechniki Lubelskiej uczestniczyli w 39 konferencjach i przedsięwzięciach naukowych w formie zdalnej.

W Politechnice Lubelskiej funkcjonuje 7 dyscyplin ewaluowanych, które w ubiegłorocznej ewaluacji jakości działalności naukowej za lata 2017-2021 otrzymały następujące kategorie: inżynieria mechaniczna oraz inżynieria lądowa, geodezja i transport – A+; automatyka, elektronika, elektrotechnika i technologie kosmiczne; informatyka techniczna i telekomunikacja; inżynieria środowiska, górnictwo i energetyka, nauki o zarządzaniu i jakości – A; architektura i urbanistyka – B+. Wszystkie dyscypliny ewaluowane w Politechnice Lubelskiej mają zatem uprawnienia do nadawania stopnia doktora i doktora habilitowanego. Do oceny poddano dorobek 431,5 (w przeliczeniu na etaty) nauczycieli akademickich, czyli 75% ogółu. Tylko 13,5 (w przeliczeniu na etaty) nauczycieli jest przypisanych do dyscyplin, których nie poddano ewaluacji.

W Politechnice Lubelskiej na studiach stacjonarnych i niestacjonarnych I i II stopnia kształci się 7,1 tys. studentów, w tym 989 cudzoziemców, czyli 14% studiujących w pełnym cyklu kształcenia. O ile w stosunku do roku 2021 nastąpił spadek liczby studentów o 4,7%, to równocześnie liczba obcokrajowców wzrosła aż o 19%. Uczelnia promuje ponad 2 tys. absolwentów rocznie, w tym około 130 cudzoziemców.

W roku 2022/2023 w ramach międzynarodowych programów edukacyjnych Erasmus+ oraz umów o współpracy z zagranicznymi instytucjami dydaktycznymi i naukowo-badawczymi na studia w Politechnice Lubelskiej przyjechało 197 osób z takich krajów, jak: Algieria, Armenia, Francja, Grecja, Gruzja, Hiszpania, Kosowo, Litwa, Maroko, Niemcy, Rumunia, Tunezja, Turcja, Włochy. W ramach programów Erasmus+ Mobilność edukacyjna w sektorze szkolnictwa wyższego między krajami programu, Erasmus+ Mobilność edukacyjna w sektorze szkolnictwa wyższego między krajami partnerskimi oraz programu PO WER Zagraniczna mobilność studentów ze specjalnymi potrzebami. Edycja 3 za granicę na studia i praktyki wyjechało 97 osób. Kraje, które najczęściej wybierali studenci, to: Słowacja, Niemcy, Portugalia, Hiszpania i Czechy.

W Politechnice Lubelskiej na stacjonarnych studiach doktoranckich było 38 osób, w tym 11 cudzoziemców (bez doktorantów w Szkole Doktorskiej). Szkoła Doktorska w Politechnice Lubelskiej prowadzi kształcenie w 4 dyscyplinach: automatyka, elektronika, elektrotechnika i technologie kosmiczne; inżynieria lądowa, geodezja i transport; inżynieria mechaniczna; inżynieria środowiska, górnictwo i energetyka. Kształci się w niej 49 doktorantów (wzrost o 143%), w tym 4 obcokrajowców. Zatem na 87 doktorantów jest 15 cudzoziemców, co daje umiędzynarodowienie kształcenia doktoranckiego na poziomie 17%. Szkoła Doktorska w PL została beneficjentem programu Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej – STER Umiędzynarodowienie Szkół Doktorskich, z którego na projekt „Internationalization of the Doctoral School of Lublin University of Technology” dostała niemal 2 mln zł wsparcia. Z oferty studiów podyplomowych, obejmującej 10 kierunków skorzystało 228 osób.

Z funduszu pomocy materialnej dla studentów i doktorantów przyznano 1039 stypendiów socjalnych o łącznej wartości blisko 10 mln zł. Stypendium rektora dla najlepszych studentów otrzymało 737 żaków oraz 14 doktorantów (przyjętych przed rokiem akademickim 2019/2020) w łącznej kwocie 5,2 mln zł. Stypendium dla osób niepełnosprawnych otrzymało 88 studentów i 1 doktorant – łącznie 381 tys. zł.

Od 1 października 2022 r. do 30 czerwca 2023 r. ze środków programu Umów Ramowych NAWA wypłacono stypendia dla studentów zagranicznych studiujących w Politechnice Lubelskiej w pełnym cyklu kształcenia o łącznej wartości 156 tys. zł. Zasiłki losowe o sumarycznej wartości ponad 50 tys. zł zostały wypłacone 54 studentom, w tym studentom z Ukrainy, jako wsparcie finansowe w czasie wojny.

Biuro Karier i Współpracy z Otoczeniem Społeczno-Gospodarczym prowadzi monitoring sytuacji zawodowej absolwentów PL. Z grupy osób, które uczestniczyły w badaniu po roku od ukończenia studiów (291 respondentów, na 1776 rozesłanych kwestionariuszy), swój status zawodowy określiło 183 osoby (108 osób nie podało tej informacji). 41% respondentów zatrudnionych było na umowę o pracę, 57% wykonywało pracę na podstawie umowy zlecenia, zaś 2% prowadziło własną działalność gospodarczą. Wśród absolwentów studiów pierwszego stopnia 86% posiada umowę o pracę, 12% umowę cywilno-prawną, inną formę umowy ma 2% pracujących respondentów. Natomiast 84% absolwentów studiów drugiego stopnia może pochwalić się umową o pracę, 12% zatrudnionych jest na umowę cywilno-prawną, inną formę umowy ma 4% z nich. Na dobrą sytuację zawodową absolwentów PL wskazują również dane z Ogólnopolskiego systemu monitorowania Ekonomicznych Losów Absolwentów szkół wyższych. Absolwenci PL bardzo szybko znajdują pracę po uzyskaniu dyplomu, szczególnie osoby, które miały już doświadczenie zawodowe zdobyte podczas studiów. Poszukiwanie przez nich zatrudnienia trwa zazwyczaj 1 miesiąc, a ich zarobki są wyższe (ok. 5,5 tys. zł brutto) od tych, którzy takich doświadczeń nie mają (ok. 4 tys. zł brutto).

Politechnika Lubelska należy do krajowych liderów patentowania, co potwierdza Raport roczny Urzędu Patentowego RP za rok 2021 (ostatni dostępny). W roku 2022 Zespół Rzeczników Patentowych Politechniki Lubelskiej opracował i zgłosił do ochrony w Urzędzie Patentowym Rzeczpospolitej Polskiej 175 wynalazków powstałych w uczelni. Ponadto dokonano 3 zgłoszeń wzoru użytkowego, jeden z Wydziału Budownictwa i Architektury i dwa z Wydziału Zarządzania. Najwięcej zgłoszeń pochodziło z Wydziału Mechanicznego – 91. Politechnika Lubelska otrzymała 97 decyzji o udzieleniu patentów na wynalazki, w tym: Wydział Mechaniczny 71, Wydział Inżynierii Środowiska 17, Wydział Budownictwa i Architektury 5, Wydział Elektrotechniki i Informatyki 2 oraz Wydział Zarządzania 2. Przychody ze sprzedaży wartości intelektualnej wyniosły: 3,1 mln zł, w tym 120 tys. z umów licencyjnych (zasługa Centrum Innowacji i Transferu Technologii); pozostałe środki to opłaty za prace na rzecz gospodarki.

Uczelnia ma stabilny budżet, bazujący na rosnącej subwencji oraz przychodach własnych. Przychody z podstawowej działalności operacyjnej w 2022 roku wyniosły 189 712,9 tys. zł, a jej koszty 188 139,7 tys. zł. Na utrzymanie i rozwój potencjału dydaktycznego i badawczego Politechnika Lubelska otrzymała subwencję w wysokości 139 824,8 tys. zł. Przychody z działalności naukowo-badawczej (prace zlecone i komercjalizacja) w 2022 r. wyniosły 3588 tys. zł. Uczelnia korzysta ze środków pochodzących ze źródeł zewnętrznych: programów Ministerstwa Edukacji i Nauki, funduszy strukturalnych oraz programów unijnych. Środki finansowe pozyskane w 2022 roku w ramach programów MEiN wyniosły 6632,1 tys. zł, z funduszy strukturalnych Politechnika Lubelska otrzymała kwotę 22 636,7 tys. zł, natomiast z programów unijnych 5344,9 tys. zł. Do działalności podstawowej zalicza się również pomoc materialną dla studentów i doktorantów. Na jej finansowanie w 2022 roku Uczelnia otrzymała dotację w kwocie 17 087,6 tys. zł.

Biblioteka Centrum Informacji Naukowo-Technicznej gromadzi literaturę naukową, skrypty, podręczniki i wydawnictwa informacyjne z zakresu nauk technicznych i pokrewnych oraz czasopisma ogólne, naukowe i fachowe. Udostępnia polskie bieżące piśmiennictwo techniczne i duży wybór literatury zagranicznej. Posiada ok. 150 tys. książek, prenumeruje 101 tytułów polskich czasopism drukowanych i 5 tytułów zagranicznych.