W wyniku nowelizacji rozporządzenia o dyscyplinach i dziedzinach nauki powstało dziewięć nowych dyscyplin naukowych, które dotychczas nie były ewaluowane, a zatem nie mogłyby posiadać uprawnień akademickich. Jednak mogą je mieć. Rozwiązano to w ten sposób, że uprawnienia nadaje Rada Doskonałości Naukowej na wniosek instytucji, w której dana dyscyplina jest uprawiana. Aby uzyskać prawa do doktoryzowania i habilitowania w nowych dyscyplinach, trzeba spełnić określone w ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce wymagania. Należy posiadać kategorię B+ lub wyższą w co najmniej jednej dyscyplinie, z których wyłoniona została nowa dyscyplina. Listę takich dyscyplin „wyjściowych” dla każdej z nowych dyscyplin określiła RDN w uchwałach z 13 i 27 lutego br. (dostępne w BIP RDN), zgodnie z nowelizacją ustawy PSWN. Trzeba zatrudniać na etatach co najmniej 12 pracowników badawczych (przeliczeniowych) przypisanych do danej nowej dyscypliny (czyli może być np. 24 pracowników, z których każdy wskazał nową dyscypliną w 50%, albo 12 z przypisaniem 100%). RDN bierze też pod uwagę (choć nie wynika to wprost z ustawy) prowadzenie badań w obszarze danej dyscypliny.
Do końca czerwca br. 18 instytucji, w tym 16 uczelni (10 uniwersytetów, 3 akademie, 2 uczelnie przyrodnicze, Szkoła Główna Służby Pożarniczej), 1 instytut PAN i jeden instytut badawczy, zawnioskowało o przyznanie 29 uprawnień w 8 dyscyplinach. Ani jedna instytucja nie zawnioskowała o uprawnienia w dyscyplinie ochrona i konserwacja zabytków w dziedzinie nauk inżynieryjno-technicznych. Może to oznaczać, że należy się zastanowić nad likwidacją tej dyscypliny w kolejnej nowelizacji rozporządzenia. Jak informuje nas biuro RDN, wszystkie wnioski były solidnie udokumentowane i aplikujące instytucje otrzymały wnioskowane uprawnienia.
Najczęściej (6 instytucji) wnioskowano o prawa akademickie w dyscyplinie (i dziedzinie, co nie jest bez znaczenia) nauki o rodzinie. Zrobiły to Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Akademia Ignatianum w Krakowie, Akademia WSB w Dąbowie Górniczej, Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie i Akademia Mazowiecka w Płocku. Po 5 instytucji wnioskowało o uprawnienia w zakresie biotechnologii w dziedzinie nauk ścisłych i przyrodniczych (uniwersytety: Gdański, Rzeszowski, Wrocławski oraz uniwersytety przyrodnicze w Poznaniu i Wrocławiu) i stosunków międzynarodowych w naukach społecznych (uniwersytety: Marii Curie Skłodowskiej w Lublinie, Warszawski, Wrocławski, Jagielloński oraz Akademia WSB). Na uprawnienia w zakresie polonistyki oraz etnologii i antropologii kulturowej (nauki humanistyczne) było po 4 chętnych (polonistyka – uniwersytety: Gdański, Jagielloński, im. Adama Mickiewicza w Poznaniu i Wrocławski; etnologia i antropologia kulturowa – UAM, UJ, UW oraz Instytut Archeologii i Etnologii PAN). Trzy instytucje zdobyły prawa akademickie w zakresie inżynierii bezpieczeństwa (nauki inżynieryjno-techniczne; AWSB, SGSP, NASK–PIB), a po jednej w zakresie nauk biblijnych i biologii medycznej (w obu przypadkach jest to KUL). Po 3 uprawnienia zdobyły KUL, UJ, UWr i AWSB, po 2 UAM, UG i UW, a po jednym AI, UPP, UPWr, IAiE PAN, UPJP II, UMCS, SGSP, UKSW, AM i NASK–PIB. W kilku przypadkach nowe uprawnienia uzyskane od RDN maja fundamentalne znaczenie dla losów uczelni. Już wiadomo, że dzięki nim uniwersytetami zostaną Akademia Ignatianum w Krakowie (Uniwersytet Ignatianum) i Akademia WSB w Dąbrowie Górniczej (Uniwersytet WSB). Nabór wniosków nie został jeszcze zakończony, a dotychczasowe wyniki zachęcają do ich składania. Zatem możemy spodziewać się kontynuacji.
(p)
