Leszek Szaruga
Co może być przyczyną wypowiedzenia wojny? W historii Rosji taką przyczyną może być istnienie innego bytu politycznego. Już w samych początkach moskiewskiej państwowości, stosunkowo młodej jak na europejskie standardy, możemy obserwować brutalną i krwawą rozprawę z takim przeciwnikiem. Był nim Nowogród Wielki, kupiecka republika (1136-1478) należąca do Hansy, stosująca w swej polityce wewnętrznej mechanizmy demokratycznych wyborów.