Fot. Archiwum
WARSZAWA Prof. Krystyna Radziszewska z Uniwersytetu Łódzkiego i prof. Sascha Feuchert z Uniwersytetu w Gießen zostali laureatami Polsko-Niemieckiej Nagrody Naukowej COPERNICUS 2022. Otrzymali do podziału 200 tys. zł. Ich badania nad świadectwami literackimi z getta żydowskiego w Łodzi – drugiego największego getta w Polsce pod niemiecką okupacją – znacząco przyczyniły się do rekonstrukcji obrazów życia codziennego i kultury żydowskiej w getcie. Jury szczególnie doceniło pięciotomową publikację Kronika Getta, opracowaną przy współudziale innych pracowników naukowych, jak również Encyklopedię Getta. Publikacje te, opatrzone komentarzami i przypisami, to zapiski tworzone wspólnie przez mieszkańców żydowskiego getta, które służą zarówno dokumentacji wydarzeń historycznych, takich jak deportacje, ale też zachowaniu historii kultury żydowskiej. COPERNICUS przyznawany jest przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej i niemiecką fundację badawczą DFG (Deutsche Forschungsgemeinschaft).
Fot. Ambasada Francji
WARSZAWA Prof. Jerzy Duszyński, prezes Polskiej Akademii Nauk, i prof. Roman Słowiński, wiceprezes PAN, zostali wyróżnieni Orderem Palm Akademickich. Doceniono ich wkład w promowanie francuskiej myśli naukowej w Polsce. Uroczyste wręczenie insygniów odbyło się w Ambasadzie Republiki Francuskiej w Warszawie. Dekoracji dokonał ambasador Francji w Polsce Frédéric Billet. Prof. Duszyński prowadził w Laboratorium Biologii Medycznej CEA w Grenoble badania z zakresu biologii molekularnej metabolizmu mitochondrialnego. Dzięki jego zaangażowaniu CNRS jest pierwszą zagraniczną instytucją publikującą wspólnie z PAN na poziomie międzynarodowym. Prof. Słowiński przez 10 lat wykładał w Katedrze Europejskiej na Uniwersytecie Paris-Dauphine. Kierowany przez niego Zakład Inteligentnych Systemów Wspomagania Decyzji na Politechnice Poznańskiej to efekt współpracy z Uniwersytetem Paris-Dauphine. Godność L’Ordre des Palmes Académiques to jedno z najstarszych cywilnych francuskich odznaczeń. Przyznawane jest wybitnym naukowcom oraz postaciom świata kultury i szkolnictwa.
BUDAPESZT Gdańsk będzie w kwietniu 2023 r. miejscem kolejnej konferencji European University Association – poinformowano na zakończenie tegorocznej EUA Annual Conference, która odbywała się w Budapeszcie. W roli gospodarza wystąpi Politechnika Gdańska. Uczelnia miała gościć uczestników już w 2020 roku, ale wówczas z uwagi na pandemię koronawirusa zmieniono formułę wydarzenia, które ostatecznie odbyło się online. Wcześniej jego organizatorami były m.in. Bergen, Paryż, Zurich i Galway. EUA to największa organizacja reprezentująca europejskie uniwersytety. Powstała w 2001 roku. Zrzesza ponad 850 uniwersytetów i krajowych konferencji rektorów z 48 krajów. W tym gronie jest 36 polskich uczelni i Konferencja Rektorów Akademickich Szkół Polskich. Na wszystkich uniwersytetach należących do EUA studiuje 19 mln osób. W Zarządzie EUA zasiada dr hab. Marcin Pałys, prof. UW, były rektor Uniwersytetu Warszawskiego i obecny przewodniczący Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
Fot. PŚk
KIELCE Sześć uczelni znalazło się w gronie sygnatariuszy deklaracji o współpracy w celu utworzenia Klastra Metrologicznego. Będzie on adresowany głównie do przedsiębiorców, ale w jego działalność zaangażują się też organizacje pozarządowe i instytucje naukowe. Wśród 32 podmiotów popierających inicjatywę są: Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Politechnika Opolska, Politechnika Poznańska, Politechnika Świętokrzyska w Kielcach, Politechnika Warszawska, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach i Główny Urząd Miar. Celem klastra jest aktywność na rzecz szeroko pojętej innowacyjności, tworzenie nowoczesnych rozwiązań w sektorze metrologii i wyznaczanie nowych trendów metrologicznych, które będą służyły polskiej gospodarce.
WROCŁAW Centrum Badań nad Handlem Ludźmi powstanie na Wydziale Prawa Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego. Uczelnia będzie je prowadzić wspólnie z holenderską policją. Holandia jest często krajem docelowym lub stanowi kanał przerzutowy ofiar takich przestępstw. Dolnośląska jednostka ma być elementem sieci skupiającej badaczy i praktyków z różnych krajów, którzy mają zbierać i opracowywać informacje o tendencjach i zjawiskach związanych z handlem ludźmi na wczesnym etapie ich występowania. Z uwagi na to, że przestępcy działają w międzynarodowych sieciach, dane te będą przydatne dla służb wielu krajów. Na ich podstawie policja będzie mogła dostosować swoje strategie zwalczania tego typu handlu i politykę stawiania dopuszczających się go sprawców przed organami sprawiedliwości.
Fot. KUL
LUBLIN Centrum Studiów KUL dla Osadzonych ma umożliwić skazanym z całej Polski kształcenie na poziomie wyższym. To pierwsza tego typu agenda uniwersytecka w Europie. Ruszy w październiku. Będzie współfinansowana przez dwa ministerstwa: Sprawiedliwości oraz Edukacji i Nauki. Na jej prowadzenie uczelnia otrzyma zwiększenie subwencji o ok. 2 mln zł. Oferta obejmie na początku kierunek nauki o rodzinie ze specjalizacją asystent osoby niesamodzielnej. KUL podjął się realizacji innowacyjnego projektu w zakresie resocjalizacji przez edukację już w 2013 r. Na kierunku praca socjalna kształcenie rozpoczęło wówczas 36 osadzonych. Zajęcia prowadzono początkowo w Areszcie Śledczym w Lublinie, a od II roku także w kampusie KUL. Studia I stopnia ukończyło dotychczas 18 osób, a cztery uzyskały dyplom magistra. Obecnie na KUL studiuje 26 osadzonych.
Fot. Anna Wojnar
KRAKÓW Dr Alicja Adamczak, prezes Urzędu Patentowego RP w latach 2002–2019, otrzymała medal „Plus Ratio Quam Vis”. Wyróżnienie to przyznawane jest osobom szczególnie zasłużonym za działalność i dokonania dla dobra wspólnoty akademickiej oraz wyjątkowe zaangażowanie w sprawy Uniwersytetu Jagiellońskiego, a tym samym wcielającym w życie maksymę „Więcej znaczy rozum niż siła”. Dr Adamczak została uhonorowana za zasługi na polu prawa własności intelektualnej, zarówno na gruncie naukowym, jak i w działalności publicznej, m.in. za działania na rzecz rozwoju współpracy naukowej w zakresie prawa własności intelektualnej oraz podejmowanie inicjatyw legislacyjnych i promowanie rozwiązań prawnych w tej dziedzinie. Wraz z polskim środowiskiem naukowym przygotowała standardy i dobre praktyki nauczania prawa własności intelektualnej, wspierała także uruchomienie na Wydziale Prawa i Administracji UJ studiów magisterskich „Intellectual Property and New Technologies”.
RZESZÓW Na terenie Akademickiego Ośrodka Szybowcowego Politechniki Rzeszowskiej w Bezmiechowej powstanie obserwatorium przestrzeni kosmicznej. Porozumienie w tej sprawie uczelnia zawarła z Polską Agencją Kosmiczną. Na jego mocy POLSA zapewni przeprowadzenie prac budowlanych oraz instalację, obsługę i utrzymanie infrastruktury przeznaczonej do obserwacji przestrzeni kosmicznej. Głównym celem obserwatorium będzie wyszukiwanie i śledzenie na niebie sztucznych satelitów Ziemi. Przy ciągle rosnącej ich liczbie staje się to konieczne dla uniknięcia zderzeń i zapewnienia bezpieczeństwa kosmicznego. Jednostka umożliwi także testowanie nowych rozwiązań technologicznych, szkolenie personelu w zakresie obserwacji SST (ang. Space surveilance and tracking), testowanie i doskonalenie procedur operacyjnych, realizację projektów przy współpracy z innymi instytucjami w Polsce.
Fot UP Wr
WARSZAWA Po raz 10 rozdano statuetki Genius Universitatis za najlepsze działania reklamowe polskich uczelni. Uniwersytet SWPS nagrodzono za promocję nowego Systemu Identyfikacji Wizualnej oraz „Projekt Azja”, czyli cykl webinarów i podcastów Strefy Kultur, skierowany do osób zafascynowanych Azją. Politechnikę Wrocławską doceniono za miniserial dokumentalny Nauka do potęgi z udziałem pracujących na uczelni badaczy. Wydział Architektury Politechniki Białostockiej otrzymał statuetkę za East Design Days – imprezę, której misją jest prezentacja znaczących dokonań powstających na styku designu, technologii i biznesu. Uniwersytet Wrocławski dostał nagrodę za kampanię rekrutacyjną „Good to know”, a Uniwersytet Medyczny w Łodzi za serwis rekrutacyjny. Specjalna jubileuszowa statuetka Best Genius trafiła do Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu za uczelniany mural (na fot.), który jest nie tylko dziełem sztuki, ale także hotelem dla pszczół murarek. Konkurs organizują: magazyn edukacyjny „Perspektywy” oraz portal Marketing przy Kawie.
Fot. KUL
LUBLIN Prof. Adam Biela z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II dołączył do grona członków Europejskiej Akademii Nauki i Sztuki. Jest 40 reprezentantem Polski w EASA. Kieruje Zakładem Psychologii Organizacji i Zarządzania w Instytucie Psychologii KUL oraz Katedrą Analizy Decyzyjnej w Instytucie Zarządzania i Marketingu KUL. Specjalizuje się w naukach o zarządzaniu, psychologii eksperymentalnej, przemysłowej i środowiskowej miejsca pracy. Zdefiniował w swoich badaniach pojęcie sozopsychologii (jako nauki o psychospołecznych uwarunkowaniach oraz konsekwencjach degradacji środowiska naturalnego przez struktury przemysłowe). Opracował też teorię zgromadzeń agoralnych. W latach 1993–98 pełnił funkcję dziekana Wydziału Nauk Społecznych KUL. European Academy of Sciences and Arts powstała w 1990 roku. Jej celem jest promowanie nauki oraz naukowej i artystycznej wolności w poszukiwaniu prawdy. Skupia ponad 2 tys. naukowców, ludzi kultury i religii, w tym 34 noblistów.
Fot. Filip Kacalski
SZCZECIN Salę symulacji wirtualnej rzeczywistości wyposażoną w symulatory ograniczeń osób ze szczególnymi potrzebami oraz wirtualnego miejsca zbrodni otwarto na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego. Inwestycja kosztowała blisko 1 mln zł. Studenci prawa i kryminalistyki będą się uczyć, jak badać i analizować ślady pozostawione na miejscu przestępstwa. Zakupiono też symulator wad wzroku, symulator wózka inwalidzkiego, symulator barier utrudniających aktywność osób niesłyszących oraz symulator ograniczeń geriatrycznych, dzięki którym przyszli architekci zaprojektują budynki i przestrzeń miejską z uwzględnieniem potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Wydział, realizując strategię dostępności, korzysta już m.in. z pomocy tłumacza języka migowego.
RZESZÓW Jeszcze w tym roku Podkarpackie Centrum Innowacji otworzy pierwszy w regionie tzw. makerspace. To specjalna przestrzeń, w której studenci zrealizują swoje innowacyjne pomysły, stworzą prototypy, nagrają profesjonalne filmy i zdobędą nowe umiejętności podczas szkoleń. Do ich dyspozycji oddanych będzie sześć laboratoriów. W pracowni szybkiego prototypowania skorzystają z profesjonalnych ploterów i drukarek 3D. Wyposażenie warsztatu umożliwi obróbkę drewna, materiałów drewnopodobnych i metali miękkich. Z kolei sprzęt w pracowni elektronicznej pozwoli na projektowanie i prace nad zaawansowanymi układami sterowania. W powstającym właśnie obiekcie będzie też pracownia tekstylna, pracownia biogreen z eksperymentatorium ekologiczno-roślinnym oraz laboratorium roślinno-materiałowym i obserwacyjnym dla zielonych innowacji. Studenci skorzystają też na miejscu ze wsparcia specjalistów.
Fot. Alina Metelytsia
WROCŁAW Światowej sławy germanista został uhonorowany tytułem doktora honoris causa Uniwersytetu Wrocławskiego. To jeden z naszych najwybitniejszych znawców polsko-niemieckich stosunków kulturowych. Był pomysłodawcą Poznańskiej Biblioteki Niemieckiej, której 50 tomów pod dewizą „Sąsiedztwo zobowiązuje” wydał w latach 1996–2019. Obecnie pełni funkcję rektora Wyższej Szkoły Języków Obcych im. Samuela Bogumiła Lindego w Poznaniu. Wcześniej pracował w Instytucie Filologii Germańskiej UAM (był jego dyrektorem w latach 1975–1984). Wśród jego zainteresowań naukowych są: semantyka historyczna i badania nad stereotypami, literatura i kultura niemiecka XIX i XX w., zwłaszcza okresu III Rzeszy, teoria narracji, polsko-niemieckie stosunki literackie. Jest autorem 20 monografii, blisko pięciuset artykułów naukowych, redaktorem 22 tomów zbiorowych i 16 antologii.
Fot. Piotr Kieraciński
LUBLIN Wspieranie szkolnictwa zawodowego w technikach, organizacja wizyt studyjnych oraz staży badawczych, tworzenie innowacyjnych kierunków studiów, budowanie międzyuczelnianych zespołów badawczych oraz powstanie inteligentnej chmury mapy kompetencji – to tylko kilka z założeń zainaugurowanej 11 kwietnia Politechnicznej Sieci Via Carpatia im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego. Projekt nawiązuje do szlaku Via Carpatia. Biorą w nim udział trzy politechniki: Białostocka, Lubelska i Rzeszowska. Inicjatywa jest otwarta również na inne uczelnie. Sieć będzie prowadzić wspólne działania w trzech obszarach: kształcenie, nauka i komercjalizacja. Wśród planowanych projektów jest m.in. NAUKOLATEK adresowany do młodzieży ze szkół średnich, która będzie mogła doświadczyć pracy badawczej w uczelnianych laboratoriach. Przewidziano także cykliczny konkurs na granty. Na realizację działań MEiN przekaże trzem politechnikom 10 mln zł rocznie przez 3 lata.
Fot. Ambasada Francji
WARSZAWA Politechnika Warszawska i Uniwersytet Warszawski podpisały porozumienie z Międzynarodowym Instytutem Energii Jądrowej. Współpraca ma na celu zwiększenie liczby studentów na kierunkach związanych z energetyką jądrową, którzy później podejmą pracę w sektorze badawczym, w organach regulacyjnych lub w przemyśle jądrowym. Przewidywane działania obejmą wsparcie w tworzeniu specjalistycznych kursów z dziedziny energetyki jądrowej, programów podwójnego dyplomu, wymiany z francuskimi uniwersytetami i uczelniami technicznymi oraz organizację seminariów dla studentów, podczas których zaprezentowane zostaną możliwości rozwoju zawodowego w sektorze energii jądrowej. Kształcenie odpowiednich kadr ma zapewnić powodzenie polskiego programu jądrowego. MIEJ został utworzony w 2010 roku. Jest organizacją branżową, która reprezentuje i koordynuje francuski sektor jądrowy. Zrzesza 15 partnerów i 35 członków stowarzyszonych (uczelnie, producenci, organizacje badawcze oraz agencje i ministerstwa).
Fot. ZUT
SZCZECIN Chór Kameralny Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego świętuje 30-lecie istnienia. Tworzą go głównie studenci oraz uczniowie szczecińskich szkół średnich. Mają za sobą występy w niemal całej Europie oraz w Kanadzie. Dali w sumie 394 koncertów w Polsce i 224 poza granicami. Przez ostatnich 17 lat wzięli udział w 105 konkursach i festiwalach chóralnych. Otrzymali łącznie 69 nagród – ogólnopolskich, europejskich i światowych. W repertuarze znajdują się dzieła Vivaldiego, Schuberta, Mozarta, Beethovena, kompozycje współczesne oraz opracowania przebojów muzyki rozrywkowej i filmowej – łącznie około 300 utworów. Dorobek artystyczny chóru, którym od początku kieruje prof. Iwona Wiśniewska-Salamon, absolwentka Akademii Muzycznej im. Ignacego Jana Paderewskiego w Poznaniu, został utrwalony na 15 płytach.
Fot. Bartosz Proll
LUBLIN W Kampusie Zachodnim UMCS oddano do użytku nowy 5-kondygnacyjny gmach Instytutu Pedagogiki. Inwestycja pochłonęła blisko 46 mln zł. Powstała w sąsiedztwie oddanych do użytku w 2020 r. obiektów Wydziału Politologii i Dziennikarstwa oraz Instytutu Psychologii. Na powierzchni 6,2 tys. m2 umieszczono m.in. dwie aule wykładowe (na ok. 200 i 100 miejsc), sale wykładowe i ćwiczeniowe, izbę pamięci, pracownie komputerowe oraz specjalistyczne: wielofunkcyjną pracownię Montessori, pomieszczenie do diagnozy neuropedagogicznej, a także profesjonalnie wyposażone pracownie: plastyczną, teatralno-muzyczną i taneczną. Na dachu usytuowano platformę pod urządzenia stacji meteo. W Instytucie kształci się obecnie 1330 studentów, słuchaczy studiów podyplomowych i doktorantów.
KRAKÓW Oczyszczanie wody z myjni samochodowych z nieprzyjemnego zapachu i zanieczyszczeń za pomocą żelazianu potasu zaproponował międzynarodowy, polsko-indyjski zespół naukowców pod kierunkiem dr. inż. Macieja Thomasa z Politechniki Krakowskiej. Żelazian potasu skutecznie usuwa zawiesiny, metale ciężkie i inne zanieczyszczenia występujące w wodach, redukując się przy tym do nieszkodliwego dla środowiska wodorotlenku żelaza(III). Zastosowanie tej paramagnetycznej soli żelaza spowodowało nie tylko usunięcie z wody bakterii gnilnych, a w konsekwencji nieprzyjemnych zapachów, ale również innych zanieczyszczeń i poprawę wielu istotnych parametrów jakościowych zanieczyszczonej wody. Dzięki temu będzie ona mogła być powtórnie wykorzystana, np. do tzw. wstępnego mycia aut, albo bezpiecznie wprowadzona do urządzeń kanalizacyjnych.
Fot. Paweł Jankowski
BIAŁYSTOK Naukowcy z Politechniki Białostockiej skonstruowali zdalnie sterowanego robota, który ma wspierać pacjentów oraz personel medyczny. Bobot 2.0 komunikuje się, zapewnia rozrywkę, ale potrafi też wykonać drobne badania diagnostyczne. Powstał z myślą o ciężko chorych pacjentach, pozostających w izolacji ze względu na koronawirusa. Na jego pokładzie znajduje się m.in. sprzęt multimedialny, kamera termowizyjna oraz aparatura umożliwiająca zdalną transmisję obrazu i dźwięku. Dzięki temu pielęgniarka i lekarze mogą przeprowadzić wywiad z pacjentem, a także wykonać pomiar pulsu czy zdjęcie termograficzne. Robotowi nadano cechy ludzkie. Widać to zarówno w wyglądzie, jak i prostym wyrażaniu emocji poprzez wyświetlanie zabawnych emotikonów, a także syntezę mowy. Może wypowiedzieć dowolną kwestię, którą mu się zaprogramuje, w kilku językach. Przeszedł już próby na oddziale szpitalnym. Naukowcy z PB pracują także nad bezobsługową rejestracją w szpitalu oraz robotem, który dezynfekuje powierzchnie i powietrze za pomocą promieniowania UV-C.
ŁÓDŹ Naukowcy z Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Łódzkiego pomagają uchodźcom z Ukrainy w uporaniu się z wojenną traumą. Wykorzystują do tego celu wirtualną rzeczywistość. Sesja trwa 20 minut. Uczestnik jest zapraszany do górskiego apartamentu, w którym znajduje się część wypoczynkowa, kominek, a za oknem piękna panorama z bardzo dużą głębią. Spokojny głos przewodnika opowiada o otoczeniu. Ćwiczenie w VR ma na celu skierować myśli na przyjemne lub neutralne tematy. Badania nad tą metodą leczenia prowadzone są w PŁ od lat. Specjalnie z myślą o uchodźcach z Ukrainy ścieżka dźwiękowa została w pełni przetłumaczona na ich język ojczysty. Wykorzystano klasyczne techniki relaksacji, takie jak wizualizacja i techniki oddechowe, które wspierane są tzw. stymulacją bilateralną. Polega ona na śledzeniu wzrokiem pewnego punktu, z lewej do prawej strony, po skrajach pola widzenia. Działa podobnie do fazy REM snu i przyspiesza procesy, które naukowcy chcą zainicjować.
Opracował Konrad Pfeiffer
Współpraca: Aneta Adamska, Ewa Chojnacka, Iwona Czajkowska-Deneka, Damian Gębarowski, Magdalena Grzęda-Zajkowska, Mateusz Lipka, Agnieszka Lizak, Anna Modzelewska, Tomasz Sikora, Monika Stojowska, Małgorzata Syrda-Śliwa, Katarzyna Uczkiewicz, Dominika Wojtysiak-Łańska
Wykorzystano serwisy prasowe szkół wyższych, placówek badawczych i instytucji otoczenia nauki.
Więcej aktualności na naszej stronie internetowejwww.forumakademickie.pl
