Polskie Towarzystwo Botaniczne to ogólnopolskie stowarzyszenie, mające na celu rozwijanie nauki o roślinach, którego naczelnym zadaniem jest integracja botaników prowadzących badania w różnych ośrodkach naukowych i akademickich na terenie całego kraju. Aktualnie PTB skupia 966 członków: naukowców, doktorantów, studentów i pewną grupę miłośników roślin, którzy poświęcają się popularyzacji wiedzy botanicznej. Jest to nie tylko najstarsza, ale i najliczniejsza organizacja botaniczna w kraju, w której reprezentowane są wszystkie instytuty naukowe i ośrodki akademickie.
PTB zostało powołane 100 lat temu, podczas zjazdu założycielskiego, który odbył się 9 kwietnia 1922 roku w Warszawie. Wraz z powołaniem Towarzystwa utworzono 4 oddziały terenowe w Warszawie, Krakowie, Wilnie i Lwowie. Skutkiem dynamicznego rozwoju botaniki w Polsce po II wojnie światowej było tworzenie kolejnych oddziałów terenowych, których jest obecnie 15, a także powoływanie sekcji specjalistycznych, poczynając od Sekcji Dendrologicznej, utworzonej w 1950 roku do Sekcji Taksonomii Roślin, która rozpoczęła swoją działalność w 2014 roku. Mimo zmian w podziale świata organizmów żywych, w PTB nadal bardzo aktywnie działają badacze grzybów (Sekcja Mykologii) i porostów (Sekcja Lichenologiczna), a także specjaliści zajmujący się glonami (Sekcja Fykologiczna). W dalszym ciągu zintegrowani z pozostałymi botanikami są fizjolodzy i biochemicy, badający procesy życiowe roślin na poziomie molekularnym (Sekcja Fizjologii i Biochemii Roślin). Na gruncie PTB spotykają się także naukowcy skupieni wokół bardzo specjalistycznych zagadnień, np. w Sekcji Aerobiologicznej, Sekcji Kultur Tkankowych czy Sekcji Historii Botaniki.
PTB to forum wymiany myśli naukowej skoncentrowanej wokół szeroko (tradycyjnie) rozumianych roślin, w tym glonów, grzybów i porostów. Na co dzień służą temu wykłady, referaty, seminaria i warsztaty odbywające się w oddziałach terenowych oraz w sekcjach specjalistycznych. Co trzy lata organizowany jest ogólnopolski zjazd, stanowiący doskonałą okazję do podsumowania osiągnięć i wytyczenia nowych kierunków badawczych. Jest to jednocześnie najważniejsze wydarzenie organizacyjne, podczas którego wybierane są władze Towarzystwa. Zjazdy to także wielkie święta, w czasie których nadawane są godności członków honorowych PTB wybitnym botanikom z kraju i zagranicy oraz nagradzani są laureaci wyróżnień: Medalu im. Profesora Władysława Szafera za wybitne osiągnięcia naukowe w dziedzinie botaniki, Medalu im. Profesora Bronisława Hryniewieckiego za zasługi w upowszechnianiu wiedzy botanicznej i ochrony przyrody, Medalu im. Profesora Zygmunta Czubińskiego za wybitne prace mające charakter regionalnej monografii geobotanicznej, nagrody dla młodych pracowników nauki za publikacje o wybitnych walorach naukowych. Nieodłączną częścią tego wydarzenia są wycieczki botaniczne stwarzające uczestnikom okazję do zapoznania się przyrodą regionów, w których organizowane są zjazdy.
PTB prowadzi działalność wydawniczą. Jest właścicielem 7 ciągłych wydawnictw naukowych i odpowiada za ich treść merytoryczną. Spośród nich wydawane są obecnie 4 czasopisma („Acta Societatis Botanicorum Poloniae”, „Acta Mycologica”, „Acta Agrobotanica” i „Wiadomości Botaniczne”) oraz seria monograficzna (Monographie Botaniceae).
Ważnym zadaniem statutowym realizowanym przez PTB jest wydawanie opinii w sprawach związanych z szeroko rozumianą ochroną przyrody w naszym kraju. Stowarzyszenie aktywnie angażuje się także w rozwój nauki polskiej, rozwiązywanie problemów środowiska naukowego i poszukiwanie środków zaradczych.
(BJ)
Zjazd założycielski Polskiego Towarzystwa Botanicznego, Warszawa 1922
