Aneta Zawadzka
Rozmowy o wyborze trenera w naszym kraju zazwyczaj zaczynają się od pytania: polski czy zagraniczny? Zwolennicy pierwszego rozwiązania przekonują, że rodzimy szkoleniowiec będzie dobrze znał panujące u nas realia, co znacznie ułatwi mu pracę. Z kolei apologeci drugiego modelu podkreślają, że tylko obcokrajowiec, niezależny i obiektywnie patrzący na sytuację, może przyczynić się do końcowego triumfu. Historia pokazuje, że oba rozwiązania mają podobną szansę, by się sprawdzić albo okazać się całkowitą pomyłką. Mimo iż toczone w różnych gronach dyskusje często bywają gorące, rzadko kto pyta, jak naprawdę wygląda praca trenera. Co jako człowiek musi poświęcić i jak wiele rzeczy podporządkować, a z ilu zrezygnować, żeby móc dobrze wykonywać swoje zajęcie. Jak ułożyć sobie życie rodzinne, kiedy ciągle jest się na wyjazdach, zgrupowaniach czy treningach? Jakie cechy charakteru są potrzebne w tym wymagającym zawodzie?
Odpowiedzi na te pytania postanowił poszukać Piotr Chłystek. W tym celu zaprosił 15 szkoleniowców, którzy opowiedzieli mu o swojej drodze do upragnionych sukcesów. Rezultatem tych rozmów jest książka Trener czyni mistrza. Z pełnych szczerości wypowiedzi wyłaniają się sylwetki osób o różnych temperamentach, zainteresowaniach i koncepcjach prowadzenia drużyn albo poszczególnych zawodników i zawodniczek. Tym, co rzuca się w oczy w każdym przypadku jest z pewnością niezwykła ambicja i całkowite oddanie swojej profesji.
Piotrowi Chłystkowi udało się nakreślić realistyczne portrety trenerów i trenerek z różnych dyscyplin sportu. Poznajemy ich jako ludzi z krwi i kości, którzy tak samo jak każdy z nas miewają trudne dni, czasami nie mogą porozumieć się ze swoimi podopiecznymi, tak samo przeżywają chwile zwątpienia i bywają zwyczajnie zmęczeni. Dowiadujemy się, jak wiele w ich życiu znaczy to, co robią. Trenerka piłkarek ręcznych Zagłębia Lubin Bożena Karkut wprost przyznaje: „Przeszłam wiele, za mną dużo trudnych chwil. Sport mi w nich pomógł, bo miałam do czego wracać. Ja dzięki niemu żyję”. Szkoleniowcy to ludzie mający wpływ na innych, potrafiący ukształtować zawodników i doradzić im w różnych wyborach, podkreśla w swojej wypowiedzi Aleksander Matusiński, trener lekkoatletyki. Paweł Słomiński, były coach Otylii Jędrzejczak i Pawła Korzeniowskiego, opowiada o tym, że nawet najpiękniejsza historia nie musi mieć szczęśliwego zakończenia. Inny z rozmówców, Tomasz Kryk, trener reprezentacji Polski w kajakarstwie kobiet, uświadamia nam, jak ważne jest, by szkoleniowiec dbał o wszystkie szczegóły, także o odpowiednią dietę podopiecznych. Maria Sajdak natomiast, trenerka sekcji wioślarskiej AZS AGH Kraków, z przekonaniem obala tezę o tym, że studenci są wyłącznie imprezowiczami. Jej zdaniem to bardzo szkodliwa opinia, bo młodzi ludzie potrafią zaangażować się na sto procent w sportowe zmagania. Z kolei przykład Joanny Fiodorow, trenerki mistrza olimpijskiego w rzucie młotem Wojciecha Nowickiego, stanowi przekonujący dowód na to, że była zawodniczka może świetnie się sprawdzić także w roli szkoleniowca.
Kiedy drużyna wygrywa, trenerzy są chwaleni i zostają pierwszoplanowymi bohaterami, kiedy natomiast przegrywa, to ich w pierwszej kolejności obwinia się o porażkę. Za sukcesami w sporcie stoją konkretni ludzie, na których barkach spoczywa odpowiedzialność za osiągnięcie satysfakcjonujących wyników. Bez nich z pewnością nie byłoby tylu medali zdobywanych na różnych imprezach. Piotr Chłystek oddaje im głos, po to by, jak sam przyznaje, nie odeszli w niepamięć. Cała książka natomiast „powstała z przekonania, że o pracy trenerów wciąż mówi się zbyt powierzchownie”.
Aneta Zawadzka
Piotr CHŁYSTEK, Trener czyni mistrza. Opowieści o architektach sportowego sukcesu, Ringier Axel Springer Polska sp. z o.o., Warszawa 2023, seria: Biblioteka Przeglądu Sportowego.
Wróć