Gdyby była człowiekiem, właśnie dostałaby dowód osobisty. Akademia Nauk Stosowanych w Łomży powstała w 2004 roku, co oznacza, że działa 18 lat. Jej pierwszy rektor prof. Tadeusz Pieńkowski nie chciał, żeby nazywała się tak, jak większość państwowych wyższych szkół zawodowych. Ponieważ pierwsze dwa kierunki uruchomione na uczelni to zarządzanie i marketing oraz informatyka, przybrała ona nazwę Państwowej Wyższej Szkoły Informatyki i Przedsiębiorczości. Zmiana nazwy na obecną dokonała się w tym roku, dzięki nowelizacji ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
W pierwszym roku na oba kierunki przyjęto 180 osób na studia dzienne i 120 na niestacjonarne. Odpowiadające im instytuty Informatyki oraz Przedsiębiorczości tworzyły strukturę uczelni. Kadrę stanowiły 44 osoby: 27 nauczycieli akademickich i 17 pracowników administracji. Z czasem powstały kolejne instytuty: Medyczny, Wychowania Fizycznego, Technologii Żywności i Gastronomii, Administracji oraz Nauk Społeczno-Humanistycznych. W roku 2017 było ich 7. Podjęto wówczas decyzję o przejściu na strukturę wydziałową. Dziś łomżyńską ANS tworzą 3 wydziały: Nauk Społeczno-Humanistycznych, Nauk o Zdrowiu oraz Wydział Nauk Informatyczno-Technologicznych.
Obecnie w ANSŁ studiuje 1850 studentów, w tym 1,5 tys. w trybie stacjonarnym. Uczelnia prowadzi 16 kierunków kształcenia, w tym 2 jednolite magisterskie (prawo i fizjoterapię), a na 5 kierunkach także studia II stopnia. W szczytowym okresie zainteresowania studiami, uczelnia kształciła nieco ponad 2,1 tys. osób. W ciągu osiemnastu lat dyplomy łomżyńskiej uczelni uzyskało 7 tys. absolwentów.
Początkowo cała kadra dydaktyczna była spoza Łomży. Dojeżdżała z uczelni Białegostoku, Lublina i Warszawy, a później także z Białej Podlaskiej. Obecnie znacząca większość kadry jest z Łomży. Uczelnia zadbała o rozwój własnej kadry. Jej pracownicy porobili doktoraty i habilitacje. Jest dwójka absolwentów łomżyńskiej uczelni, którzy kończyli tam licencjat, magisterium uzyskali w Białej Podlaskiej, a potem doktoryzowali się. – Mamy w tej chwili własną kadrę – zapewnia prof. Dariusz Surowik, rektor ANSŁ. Uczelnia zatrudnia dziś ok. 170 wykładowców na etatach (prawie wszyscy na tzw. pierwszym etacie) i ponad 100 na zlecenie. W wyniku ewaluacji w 2022 r. uczelnia uzyskała kategorię B+ w dyscyplinie nauki prawne, co daje jej uprawnienia akademickie w tym zakresie.
Zaplecze naukowo-dydaktyczne uczelni tworzy kampus usytuowany po obu stronach ulicy. Dwa obiekty usytuowane po południowej stronie szosy uczelnia dostała niegdyś od Urzędu Marszałkowskiego. Zostały one dostosowane do jej potrzeb m.in. przez dobudowanie funkcjonalnej auli. Nowa część kampusu po północnej stronie szosy została zbudowana specjalnie dla uczelni w 2013 roku. To cztery neomodernistyczne budynki połączone przeszklonym pasażem. Sfinansowano ją ze środków unijnych RPO Polska Wschodnia. Koszt inwestycji to ponad 50 mln zł, z czego połowa poszła na budynki, a druga na sprzęt, w tym wyposażenie hali laboratoryjnej wykorzystywanej do dydaktyki i badań. W związku z rolniczym charakterem okolic Łomży uczelnia oferuje kształcenie w zakresie bezpieczeństwa i certyfikacji żywności. Zaplecze laboratoryjne zapewnia odpowiednią jakość takich studiów. W 2018 r. Polska Komisja Akredytacyjna oceniła, że łomżyńska uczelnia „dysponuje najlepiej wyposażoną halą technologiczną dla technologii żywności w kraju”.
– Bardzo nas boli, że mimo zapotrzebowania zgłaszanego przez przedsiębiorstwa laboratoria nie zostały wykorzystane zgodnie z planami i potrzebami do badań na rzecz lokalnego biznesu, bo zakazywały tego warunki finansowania narzucone przez Unię Europejską – mówi rektor Surowik. – Czekaliśmy z utęsknieniem na rok 2022, czyli 5 lat po zakończeniu programu, gdy mijał zakaz wykorzystywania budynków do celów komercyjnych. Niestety, w międzyczasie wprowadzono rozporządzenie, które nie pozwala nam na to aż do czasu pełnej ich amortyzacji, co trwa ok. 40 lat.
Zbiory Biblioteki ANS obejmują: 15,5 tys. woluminów książek, 5367 woluminów czasopism, 1243 dokumentów cyfrowych, 3015 tytułów książek elektronicznych w czytelni IBUK LIBRA oraz 46 tytułów czasopism bieżących. W czytelniach jest 55 miejsc do pracy. Do dyspozycji czytelników jest 6 stanowisk komputerowych. Użytkownicy mają dostęp do Cyfrowej Wypożyczalni Publikacji Naukowych Academica, która obejmuje zasoby cyfrowe Biblioteki Narodowej, profesjonalnego portalu prawniczego LEX, czytelni on-line publikacji akademickich i naukowych Ibuk Libra, zasobów Wirtualnej Biblioteki Nauki (m.in. EBSCO, Elsevier, Springer). Z każdego komputera na terenie uczelni można skorzystać z Polskiej Bibliografii Lekarskiej.
W 2019 roku przy uczelni powstało Centrum Mediacji, dzięki któremu do tej pory z użyciem tzw. ADR (Alternative dispute resolution) udało się polubownie rozwiązać kilkadziesiąt konfliktów. Uczelnia posiada także Salę Rozpraw Sądowych wykorzystywaną na kierunku prawo. Przy Wydziale Nauk o Zdrowiu działa Centrum Symulacji Medycznej. Najbardziej nowoczesnym fantomem w CSM jest Apollo, który potrafi symulować choroby i dolegliwości. W 2022 roku ANS otrzymała Logo HR Excellence in Research. Od 2022 roku na terenie kampusu ANS działa Strefa Odkrywania, Wyobraźni i Aktywności (SOWA), czyli minicentrum nauki działające w sieci Centrum Nauki Kopernik. Uczelnia posiada dom studencki „Rubikon”.
Od początku istnienia na rozwój infrastruktury i projekty miękkie łomżyńska uczelnia pozyskała ponad 120 mln zł. Aktualnie realizuje projekty infrastrukturalne, podnoszące jakość kształcenia oraz badawcze z programów UE, MEiN i NCN o wartości 18 mln zł. Roczny budżet łomżyńskiej uczelni w tym roku po raz pierwszy przekroczył 40 milionów zł, z czego 10 mln zł stanowiły środki projektowe. Władze ASN spodziewają się na koniec roku 2022 zysku na poziomie 1,2 mln zł.
PK