WARSZAWA Najsilniejszą uczelnianą marką w mediach pozostaje Uniwersytet Warszawski – wynika z analizy 2 milionów informacji prasowych, 14 mln internetowych oraz 54 mln wpisów na Facebooku, Instagramie, Twitterze i YouTubie. W czołówce sklasyfikowano także Uniwersytet Jagielloński, Szkołę Główną Handlową, Uniwersytet Wrocławski i Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. W przypadku wszystkich uczelni dominuje internet. Największy udział w tym segmencie miały: UWr (93,6% wzmianek) i UW (93%). Jednocześnie obie te marki najmniej skorzystały na social mediach (odpowiednio 0,6% i 2,3%). W „społecznościówkach” brylowała SGH (24,1%). W social mediach pojawiło się blisko 180 tys. materiałów o uczelniach, z czego najwięcej, bo prawie 113 tys., na FB. Dla porównania w pięciu tytułach prasowych najczęściej piszących o nauce i szkolnictwie wyższym było ich nieco ponad… 3,3 tys. W tym tradycyjnym segmencie największy udział miał UWr (5,8%). Zestawienie „Top Marka” przygotowują magazyn „Press” i „PRESS-SERVICE Monitoring Mediów”. Analiza objęła publikacje z okresu od 1 VII 2021 do 30 VI 2022 r.
Fot> Paweł Sudara
GDAŃSK Prof. Bogusław Buszewski, specjalista z zakresu chemii analitycznej i chemii środowiska, otrzymał Nagrodę i Medal im. prof. Romana Kaliszana. Wyróżnienie wręczono podczas inauguracji roku akademickiego na Gdańskim Uniwersytecie Medycznym. Jest przyznawane od 2020 r. za wybitne osiągnięcie naukowe z zakresu nauk biomedycznych lub biofarmaceutycznych otwierające nowe możliwości aplikacyjne w medycynie i farmacji. Kierownik Katedry Chemii Środowiska i Bioanalityki UMK został doceniony za chromatograficzne i spektralne badanie z użyciem ilościowej zależności retencja–struktura a aktywność biologiczna preparatów jako kandydatów na leki. Należy do grona najczęściej cytowanych polskich chemików (ponad 25 tys. cytowań, h = 62). Jest wiceprzewodniczącym Rady Doskonałości Naukowej i przewodniczącym Komitetu Chemii Analitycznej PAN. Należy do European Academy of Sciences and Arts.
Fot. UWr
FRANKFURT NAD ODRĄ Prof. Krzysztof Ruchniewicz, dyrektor Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy’ego Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego, otrzymał Nagrodę Viadriny przyznawaną przez Europejski Uniwersytet Viadrina. W uzasadnieniu podkreślono m.in. jego wybitne zasługi na rzecz porozumienia polsko-niemieckiego i idei europejskiej. Określono go jako „znanego badacza, zaangażowanego pedagoga, krytycznego publicystę i odważnego intelektualistę, który łączy historyczne doświadczenie ze współczesną perspektywą”. Specjalizuje się w historii Niemiec i stosunków polsko-niemieckich w XX wieku, dziejach integracji europejskiej, polityce historycznej i kulturze pamięci, dziejach Polaków w Niemczech oraz międzynarodowych badaniach podręcznikowych. Nagroda przyznawana jest od 1999 r. wybitnym osobowościom i znaczącym inicjatywom ze wszystkich dziedzin życia społecznego za zaangażowanie na rzecz porozumienia, współpracy i pojednania między Polską i Niemcami.
Fot. Bartosz Proll
LUBLIN Dr Anna Wylegała z Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, autorka książki Był dwór, nie ma dworu. Reforma rolna w Polsce, została laureatką Nagrody im. Jerzego Giedroycia. Wcześniej za tę książkę dostała Nagrodę im. Tomasza Strzembosza. Ukazała w niej, w jaki sposób po II wojnie światowej zmieniła się nie tylko Polska, ale i jej ustrój w wyniku działań komunistycznych władz, mających na celu przejęcie majątków ziemskich i rozdzielenie ich między warstwę chłopską. Nagroda im. Giedroycia została ustanowiona przez UMCS i jest przyznawana od 2001 roku za badania nad dziedzictwem paryskiej „Kultury” lub za twórczą kontynuację przesłania jej patrona w dziedzinie nauki. W tym roku kandydowało 12 tytułów. Laureatka otrzymała 25 tys. zł.
Fot. Bayer
WARSZAWA Dr Jakub Baranek z Wydziału Biologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu otrzymał nagrodę naukową AgroBioTop przyznawaną przez Komitet Biotechnologii PAN. W tym roku wręczono ją po raz szósty. Laureat wykorzystuje właściwości nowych białek Cry i Vip, pozyskanych z bakterii Bacillus thuringiensis. Białka te wykazały bardzo wysoką aktywność biologiczną wobec owadów powodujących ogromne straty w uprawach w Europie i na świecie. Uczony wyselekcjonował cztery najbardziej aktywne białka, które posłużyły do opracowania biologicznych preparatów, skutecznych wobec szkodników jabłoni (owocówka jabłkóweczka), zbóż i warzyw (światłówka naziemnica) oraz borów sosnowych (barczatka sosnówka). Stworzył również bazę dostępnych informacji o toksynach Cry i Vip. Służy ona do systematyzowania i analizy danych dotyczących aktywności środków biologicznych wobec różnych grup szkodników. W nagrodę dostał 5 tys. euro.
Fot. Archiwum
WARSZAWA Trzech informatyków zdobyło Nagrodę im. Witolda Lipskiego za wybitnie osiągnięcia w swojej dziedzinie i za udokumentowany publikacjami dorobek naukowy. W kategorii teoretycznych aspektów informatyki 50 tys. zł przyznano dr. Filipowi Mazowieckiemu z Uniwersytetu Warszawskiego za badania formalizmów zapytań związanych z bazami danych. W kategorii zastosowań informatyki laureatami zostali: dr Michał Koziarski z Politechniki Wrocławskiej za algorytmy wstępnego przetwarzania danych niezbalansowanych w zadaniu klasyfikacji oraz dr Mateusz Ostaszewski (obecnie na postdoku na Politechnice Warszawskiej), który skupia się na problematyce uczenia ciągłego. Obaj otrzymali po 25 tys. zł. Nagroda im. Witolda Lipskiego została ustanowiona w 2005 r. celem upamiętnienia sylwetki jej patrona, przedwcześnie zmarłego pioniera polskiej informatyki.
Fot. Polityka
WARSZAWA Po raz 22. tygodnik „Polityka” przyznał Nagrody Naukowe. Spośród blisko 300 zgłoszeń wyłoniono 5 naukowców, którzy otrzymali stypendia w wysokości 15 tys. zł. Laureatami zostali: dr Karolina Ćwiek-Rogalska z Instytutu Slawistyki PAN zajmująca się badaniem powojennych przesiedleń w Polsce, Czechach i Słowacji (wywiad z badaczką publikujemy na str. 64-66); dr hab. Joanna Rak z UAM w Poznaniu badająca kondycję demokracji oraz protesty społeczne; dr n. med. i n. o zdr. Mateusz Spałek z Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – PIB, który opracował innowacyjną metodę wytwarzania specjalnych materiałów tkankopodobnych do nowoczesnej radioterapii; dr inż. Małgorzata K. Włodarczyk-Biegun z Politechniki Śląskiej w Gliwicach, która za pomocą biodruku 3D opracowuje nowoczesne implanty dostosowane do potrzeb pacjenta i usprawniające leczenie poważnych uszkodzeń ciała; dr hab. inż. Żaneta Świderska-Chadaj z Wydziału Elektrycznego Politechniki Warszawskiej, autorka algorytmów wspierających diagnostykę histopatologiczną nowotworów płuc, raka prostaty, raka piersi, chłoniaka DLBCL oraz chorób nerek.
WARSZAWA Studenci UW zdobyli większość tegorocznych Laurów Uniwersyteckich. Nagrodzono ich za Wielkie MORSOWANIE, akcję #niezamłodzi mającą na celu stwarzanie młodym ludziom możliwości rozwoju, kampanię LGBTQ+, akcję ekologiczną Green Days UW oraz za telewizję Uniwerek.TV działającą przy Zarządzie Samorządu Studentów UW. Trzy statuetki trafiły w ręce żaków z Uniwersytetu Szczecińskiego: za międzynarodowy konkurs „Matematyka w obiektywie”, projekt Rights for US polegający na uświadomieniu studentów z zakresu ich praw i obowiązków oraz za Galę Aktywności Studenckiej Gryfy Samorządności. Doceniono także inicjatywę „ABC Studenta, czyli podróż w głąb swoich możliwości” z Uniwersytetu Jagiellońskiego, dzięki której studenci mogą przyswoić i następnie wykorzystać w praktyce wiedzę o metodach efektywnej nauki, rozpocząć działalność w kołach naukowych i organizacjach pozarządowych, udoskonalić umiejętności miękkie.
Fot. WAT
PARYŻ W Ambasadzie RP odbyło się uroczyste wręczenie dyplomu doktora honoris causa Wojskowej Akademii Technicznej prof. Gérardowi Mourou. Laureat Nagrody Nobla z 2018 r. został uhonorowany za wybitne osiągnięcia naukowe w zakresie fizyki laserów, pionierskie wizje rozwoju techniki laserowej, tworzenie wielkich zespołów i infrastruktur badawczych oraz za wkład w rozwój kadry naukowej. Jest współautorem metody wzmacniania ultrakrótkich optycznych impulsów laserowych o ekstremalnych mocach (chirped pulse amplification, CPA). Stosuje się ją w systemach laserowych wykorzystywanych m.in. w medycynie do laserowej korekcji wzroku. W wyniku zainicjowanego przez niego projektu Extreme Light Infrastructure (ELI) powstały trzy wielkie infrastruktury badawcze w Czechach, Rumunii i na Węgrzech. To największe i najpotężniejsze na świecie systemy laserowe na potrzeby badań w różnych obszarach nauki. W projekty te zaangażowana jest też WAT.
Fot. AK
KALISZ Wybitny polski historyk, specjalizujący się w historii Rzeczpospolitej Obojga Narodów, Europy Środkowo-Wschodniej i Rosji w XVI-XVIII wieku otrzymał doktorat honoris causa Akademii Kaliskiej. „Należy do grupy uczonych, którzy będąc na emigracji dążyli do dekonstruowania utrwalonego w zachodnim dyskursie akademickim schematyzmu w myśleniu o dziejach tej części kontynentu” – napisano w uzasadnieniu. W swoich publikacjach wskazuje na związki między tradycją obywatelską oraz systemem wartości Rzeczypospolitej a ideami stanowiącymi genezę i fundament współczesnej integracji narodów europejskich w ramach Unii Europejskiej. Obecnie prowadzi badania na temat dziejów przestrzeni obywatelskiej w Europie. W 2006 r. przy Wyższej Szkole Handlu i Prawa im. Ryszarda Łazarskiego (obecnie Uczelnia Łazarskiego) założył Instytut Przestrzeni Obywatelskiej i Polityki Społecznej. Jest członkiem zagranicznym Polskiej Akademii Umiejętności.
Fot. Jan Zych
KRAKÓW Były rektor Politechniki Lubelskiej (2002–2008) został doktorem honoris causa Politechniki Krakowskiej. To uznany w świecie specjalista z obszaru konstrukcji i technologii połączeń klejowych materiałów konstrukcyjnych, zwłaszcza dla przemysłu lotniczego, a także twórca szkoły naukowej w zakresie technologii kształtowania stanu energetycznego warstwy wierzchniej materiałów konstrukcyjnych. Zaproponowane przez niego rozwiązania służą m.in. bezpieczeństwu w lotnictwie i zastosowaniom inżynierii w medycynie. Stworzył również algorytmy prognozowania wytrzymałości połączeń klejowych. W ostatnich latach, we współpracy z Uniwersytetem Medycznym w Lublinie, zaangażował się w prace nad projektem linii technologicznej do produkcji tzw. sztucznej kości.
Fot. Adam Koprowski
KRAKÓW Jan Woleński, jeden z najbardziej znanych w świecie polskich filozofów, jest 20 osobą, której Uniwersytet Jagielloński nadał tytuł profesora honorowego. Wyróżniono go za pionierskie prace o polskiej filozofii analitycznej i logice pokazujące ich dokonania na tle filozofii światowej, charyzmatyczne inspirowanie badań nad tą problematyką w świecie oraz za liczne monografie i artykuły poświęcone filozofii logiki, filozofii prawa, epistemologii i innym zagadnieniom filozoficznym. Jest autorem ponad 2,5 tys. publikacji, w tym m.in. 35 książek. Ostatnio, wraz z czworgiem innych autorów, wydał Leksykon logików polskich 1900–1939 (recenzję zamieściliśmy w FA 10/2022). Przez niemal całą swoją aktywność zawodową (za wyjątkiem okresu 1979–1988, gdy pracował na Politechnice Warszawskiej), był związany z Uniwersytetem Jagiellońskim. Jest członkiem rzeczywistym PAN, członkiem czynnym PAU oraz członkiem Academia Europaea.
Fot. NCN
KRAKÓW Otwarta Nauka dla lepszej nauki – pod takim hasłem przebiegał „EOSC Festival – the National Tripartite Event Poland”, który zorganizowano w siedzibie NCN. Debaty można też było śledzić online. Trzydniowe wydarzenie miało na celu prezentację Europejskiej Chmury Otwartej Nauki (European Open Science Cloud) oraz wzmocnienie współpracy i dialogu pomiędzy kluczowymi interesariuszami EOSC i zwiększenie widoczności EOSC w kraju. Paneliści, m.in. z MEiN, agencji grantowych, Komisji Europejskiej, uczelni i instytutów, rozmawiali o założeniach stojących za inicjatywą EOSC, celach i wyzwaniach pojawiających się w kontekście rozwoju polityki otwartej nauki w Polsce oraz o najlepszych praktykach przy jej wdrażaniu. Poruszano także tematy związane z wdrażaniem otwartej nauki: finansowanie, infrastrukturę, umiejętności, kompetencje, narzędzia i usługi. Stowarzyszenie EOSC zostało utworzone w 2020 r. i obecnie zrzesza ponad 200 członków oraz obserwatorów. EOSC ma w łatwy i przejrzysty sposób udostępnić nie tylko dane naukowe, ale też zaawansowane narzędzia i zasoby do ich składowania, udostępniania, przetwarzania i zarządzania nimi. W tym celu tworzone są połączenia pomiędzy istniejącymi e-infrastrukturami badawczymi i naukowymi. Integracja następuje m.in. poprzez ujednolicenie zasad dostępu i autoryzacji dla badaczy z różnych państw.
Fot. Alicja Jaroszewska
LUBLIN Stację Badawczą i Ośrodek Dydaktyczno-Szkoleniowy Jeździectwa i Hipoterapii otwarto w Uniwersytecie Przyrodniczym w Lublinie. Inwestycja pochłonęła prawie 20 mln zł. Kluczowym elementem kompleksu jest kryta ujeżdżalnia o powierzchni ponad 2 tys. m2 z profesjonalnym podłożem do jazdy konnej. Obok znajduje się stajnia z 20 boksami, siodlarnia, paszarnia, magazyn na parkur i czworobok. Jest też strefa SPA dla koni wyposażona m.in. w hydrobieżnię i solarium. Wydzielono część dydaktyczną, w której powstała multimedialna sala wykładowa na 60 osób. Infrastruktura zapewnia możliwość organizowania zajęć animaloterapeutycznych, wspomagających leczenie oraz rehabilitację dzieci i osób dorosłych z niepełnosprawnościami, przy wykorzystaniu koni, psów, alpak i osłów. Ośrodek ma być bazą naukowo-dydaktyczną dla studentów unikatowego kierunku hipologia i jeździectwo. UP jest jedyną w Polsce uczelnią, która prowadzi takie studia.
KATOWICE Pół miliona zł otrzymała Akademia Wychowania Fizycznego im. Jerzego Kukuczki na realizację programu „Śląskie Diamenty”, którego celem jest precyzyjna diagnostyka lekarska młodych sportowców. Weźmie w nim udział dwustu przedstawicieli takich dyscyplin, jak: pływanie, szermierka, lekkoatletyka, judo, kajakarstwo, biathlon czy boks. Pod okiem specjalistów przejdą kompleksowe badania laboratoryjne, ortopedyczne, wydolnościowe, kardiologiczne, siły i mocy. Przeprowadzą je renomowani specjaliści. Dokładna analiza pozwoli nie tylko na uniknięcie kontuzji, ale w porę wykaże, czy nie dzieje się coś złego. Katowicka AWF posiada 7 zespołów badawczych i 19 laboratoriów. Niebawem powiększy swoją infrastrukturę o nowoczesną halę lekkoatletyczną ze strzelnicą sportową i stadionem. Obiekt miałby powstać przy ul. Zgrzebnioka. Jego budowa pochłonie 170 mln zł. Ma służyć całemu środowisku sportowemu na Śląsku.
Fot. Paweł Skraba
LUBLIN Najlepszych sportowców, trenerów oraz uczelnie uhonorowano podczas Gali Sportu Akademickiego w Lublinie. Wydarzenie uświetniło jubileusz 100-lecia miejscowego AZS. Lubelska organizacja otrzymała nagrodę fair play za zaangażowanie w pomoc dla Ukrainy. Klasyfikację generalną Akademickich Mistrzostw Polski wygrała po raz trzeci z rzędu Politechnika Gdańska, a medalową Akademia Wychowania Fizycznego w Katowicach. Za wydarzenie roku uznano Europejskie Igrzyska Akademickie, które w lipcu odbywały się w Łodzi. Wśród wyróżnionych podczas uroczystości znalazła się także redakcja „Forum Akademickiego”. Dyplom za wsparcie i współpracę w działaniach na rzecz sportu akademickiego z rąk Mariusza Walczaka, wiceprezesa AZS ds. rozwoju, odebrała Aneta Zawadzka.
KRAKÓW Uniwersytet Jagielloński, Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki i Akademia Górniczo-Hutnicza utworzą Muzeum Sztuki Witrażowej. Powstanie w historycznej siedzibie Krakowskiego Zakładu Witrażów S.G. Żeleński, funkcjonującego od 1902 r. w kamienicy przy al. Krasińskiego 23. Uczelnie zaangażują się w przedsięwzięcie zarówno od strony technicznej, jak również artystycznej, historycznej i konserwatorskiej. Dodajmy, że w Instytucie Historii UJ swoją siedzibę ma Międzyuczelniane Centrum Badań Witrażowych. Oprócz badań realizowane będzie też kształcenie przyszłych specjalistów w zakresie sztuki witrażowej. Działający w Krakowie od 120 lat zakład traktowany jest jako kolebka polskiej sztuki witrażu. Z odbywającej się w 1925 r. w Paryżu Wystawy Sztuk Dekoracyjnych pracownia przywiozła złoty medal za witraże do Katedry Wawelskiej.
Fot. Kamil Złoch
GDYNIA Akademickie Centrum Technologii Podwodnych powstaje w Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni. Uroczystość wmurowania kamienia węgielnego była jednym z elementów obchodów 100-lecia wojskowego wyższego szkolnictwa morskiego. Centrum to placówka edukacyjna i wojskowy ośrodek badawczo-rozwojowy w jednym. Docelowo ma być ogniwem w NATO-wskim łańcuchu wspomagającym system ratowania załóg okrętów podwodnych i nurków marynarki wojennej. Zostanie wyposażone w najnowocześniejszy sprzęt: zespół komór dekompresyjnych, basen testowy o głębokości 12 m z ruchomym dnem, kriokomory, komory klimatyczne do badania aparatów nurkowych, komory dekompresyjne o ciśnieniach odpowiadających głębokości 200 i 500 m do weryfikacji konstrukcji urządzeń głębinowych i basen zewnętrzny jako poligon prac podwodnych. W Centrum będą prowadzone prace badawcze związane z zabezpieczeniem technicznym i medycznym pobytu człowieka pod wodą oraz militarnymi technologiami podwodnymi.
WARSZAWA Centrum Badawcze Inicjatywy Trójmorza zainaugurowało działalność w Instytucie Studiów Politycznych PAN. Będzie służyć popularyzacji i rozwojowi wiedzy naukowej i badań na temat tego międzynarodowego formatu. Naukowcy skupią się głównie na problematyce energetycznej, infrastrukturalnej, cyfrowej oraz na sprawach bezpieczeństwa regionu, z uwzględnieniem polityki społecznej. Zamierzają stworzyć Archiwum Dokumentacyjne Inicjatywy Trójmorza, planują też organizację panelu naukowego przy Szczycie Inicjatywy Trójmorza w przyszłym roku. Centrum kieruje dr hab. Agnieszka Orzelska-Stączek z ISP PAN. W projekt zaangażowani są także badacze m.in. z Instytutu Europy Środkowej czy Ośrodka Studiów Wschodnich. Inicjatywa Trójmorza, zrzeszająca 12 państw Europy Środkowej, stała się ważnym impulsem rozwoju dla regionu położonego między Bałtykiem, Adriatykiem i Morzem Czarnym. Jej celem jest działanie na rzecz rozwoju gospodarczego. Centrum ma rozciągnąć tę współpracę także na płaszczyznę naukową i ekspercką.
Fot. PWr
WROCŁAW Budynek Biblioteki Nauk Ścisłych i Technicznych Politechniki Wrocławskiej zdobył główną nagrodę w konkursie architektoniczno–urbanistycznym „Lider Dostępności”. Doceniono jakość dostosowania go do potrzeb osób z niepełnosprawnością. Budynek pełni funkcję biblioteki środowiskowej, więc służy nie tylko społeczności PWr, ale również badaczom i naukowcom z całego Dolnego Śląska. Teren wokół niego pozbawiony jest wszelkich barier (obniżone krawężniki, brak stopni, główne ciągi komunikacyjne wolne od elementów małej architektury, odpowiednie szerokości drzwi, kontrastowe elementy graficzne na szklanych drzwiach i witrynach). W gmachu znajdują się informacje dotykowe, wizualne oraz głosowe (system naprowadzający TOTUPOINT). Stworzono także tzw. Laboratorium Tyfloinformatyczne, czyli przestrzeń, która łączy w sobie funkcję pracowni druku 3D i druku wypukłego, w tym tekstów w alfabecie Braille’a, oraz wypożyczalni sprzętów ułatwiających naukę osobom z niepełnosprawnością (np. linijki brajlowskie, powiększalniki i czytniki tekstu).
Fot. UWM
OLSZTYN Władze UMCS, Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego i Uniwersytetu Gdańskiego będą podejmować wspólne działania na rzecz zrównoważonego rozwoju. Rektorzy zobowiązali się do minimalizowania negatywnego wpływu prowadzonych aktywności na środowisko. Będą także uważnie zarządzać zasobami oraz motywować wspólnotę akademicką do realizacji innowacyjnych projektów. Uczelnie chcą inspirować społeczność oraz otoczenie społeczno-gospodarcze, włączając w swoje działania coraz więcej instytucji. Wśród zadań, jakie przed sobą stawiają, jest także zwiększanie świadomości społeczeństwa oraz jego wpływu na dbałość o wspólne dziedzictwo przyrodnicze. Inaugurację Forum Zielonych Uniwersytetów przypieczętowało posadzenie w Kortowie, kampusie akademickim UWM, pamiątkowego dębu.
Opracował Mariusz Karwowski
Współpraca: Aneta Adamska, Jakub Banasiak, Andrzej Charytoniuk, Ewa Jankiewicz, Monika Jaskowiak, Anna Korzekwa-Józefowicz, Małgorzata Syrda-Śliwa, Joanna Śliwińska, Katarzyna Uczkiewicz, Łukasz Wspaniały, Anna Żmuda-Muszyńska
Wykorzystano serwisy prasowe szkół wyższych, placówek badawczych i instytucji otoczenia nauki.
Więcej aktualności na naszej stronie internetowejwww.forumakademickie.pl
