Najstarszy z młodych

Young Universities for the Future of Europe to konsorcjum dziesięciu europejskich uniwersytetów i czterech partnerów nieakademickich. Tworzą je: Uniwersytet w Maastricht, Holandia (zał. w 1976 r.), jako koordynator działań, Uniwersytet Karola III w Madrycie, Hiszpania (1989 r.), Uniwersytet w Antwerpii, Belgia (2003), Uniwersytet w Bremie, Niemcy (1971), Uniwersytet Cypryjski (1989), Uniwersytet Wschodniej Finlandii (2010), Uniwersytet w Essex (1963), Uniwersytet w Rijece, Chorwacja (1973), Uniwersytet Tor Vergata w Rzymie (1982) oraz najstarszy z nich wszystkich, założony w 1945 r. Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. W uczelniach konsorcjum kształci się ponad 190 tys. studentów, a zatrudniają one ponad 32 tys. pracowników. Partnerzy z sektora pozarządowego i prywatnego to międzynarodowe firmy i stowarzyszenia zajmujące się edukacją wyższą, rynkiem pracy i przedsiębiorczością: ETS Global, European Entrepreneurs CEA-PME, Kiron Open Higher Education i The Adecco Group. YUFE w pierwszym, pilotażowym konkursie zostało ocenione najwyżej. UMK był początkowo uczelnią stowarzyszoną, by od czerwca 2020 r. zostać pełnoprawnym członkiem konsorcjum.

Koncepcja YUFE oparta jest na kilku podstawowych założeniach. Stowarzysza uniwersytety młode i stosunkowo młode. Wszystkie uczelnie intensywnie rozwijają się badawczo. Działają w różnych (pod względem geograficznym, gospodarczym i kulturowym) rejonach Europy.

Model uniwersytetu europejskiego w koncepcji YUFE skupia się na studentach. Każdy student będzie mógł indywidualnie komponować swój program kształcenia, wybierając z oferty dydaktycznej wszystkich dziesięciu uniwersytetów (w semestrze zimowym 2020/2021 ze względu na pandemię zajęcia będą się odbywały wyłącznie online). Dyplom ukończenia studiów będzie uznawany w całej Europie. Dokument ten ma poświadczać nie tylko uzyskane umiejętności akademickie, ale także odbyte mobilności, znajomość języków, zrealizowane szkolenia zawodowe, zdobyte doświadczenia oraz wolontariat na rzecz społeczności lokalnych.

Gwarancją wypracowania modelu rzeczywiście uwzględniającego potrzeby studentów jest ich udział w projekcie na każdym etapie. W ramach YUFE działa Forum Studenckie skupiające 30 reprezentantów wszystkich zrzeszonych uczelni wybieranych w otwartych konkursach. Studenci uczestniczą w pracach grup roboczych YUFE, a wybrany przez nich prezes Forum jest jednocześnie zastępcą przewodniczącego Rady Strategicznej projektu.

Rada Strategiczna to najwyższy organ decyzyjny w YUFE. W jej skład wchodzą reprezentanci władz poszczególnych uniwersytetów, spośród których na trzyletnią kadencję wybierany jest przewodniczący, oraz wspomniany członek Forum Studenckiego w funkcji wiceprzewodniczącego. Każdy głos w Radzie jest równie ważny i wszystkie decyzje są podejmowane po osiągnięciu konsensusu.

W prace ośmiu grup roboczych zaangażowani są przedstawiciele wszystkich uczelni i partnerów nieakademickich. Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu (wraz z Uniwersytetem Tor Vergata w Rzymie) jest współliderem grupy odpowiedzialnej za strategię komunikacyjną projektu, ale wnosi też niebagatelny wkład w prace pozostałych zespołów. Nasze wspólne działania, od etapu koncepcyjnego po implementację, dotyczą szerokiego spektrum zagadnień, m.in.: jakości nauczania, procesu rekrutacji, systemu oceniania, oferty rozwoju dla pracowników naukowych i administracyjnych, a także współpracy z otoczeniem społecznym.

YUFE dąży do pogłębienia współpracy uczelni z władzami samorządowymi i lokalną przedsiębiorczością. Studenci poprzez system staży i wolontariatu będą angażowani w problemy istotne dla lokalnych społeczności. Korzyścią dla regionów będzie transfer wiedzy w skali europejskiej, co ma się przyczynić do zwiększenia innowacyjności i przedsiębiorczości.

YUFE stworzy wirtualny europejski kampus, gdzie dostępna będzie pełna oferta edukacyjna wszystkich stowarzyszonych uczelni. Zakłada się, że będą z niej mogli korzystać także mieszkańcy miast, w których zlokalizowane są uczelnie YUFE.

Podstawą działań jest stałe uwzględnianie różnic w możliwościach i potrzebach każdej ze stowarzyszonych instytucji. Zakłada się, że to właśnie różnorodność warunków, w których uczelnie funkcjonują, jest gwarantem wypracowania doskonałego modelu uniwersytetu europejskiego, który stworzy rzeczywistą szansę dla wszystkich chętnych młodych ludzi, a jednocześnie będzie stanowić nowe otwarcie dla rozwoju i integracji Europy.

W tej chwili w YUFE prowadzimy pilotażową rekrutację 100 studentów do Introduction Offer. Jest ona skierowana do studentów minimum drugiego roku studiów pierwszego stopnia, znających język angielski na poziomie nie niższym niż B2. Zajęcia, które ze względu na sytuację pandemiczną w semestrze zimowym 2020/2021 prowadzone będą wyłącznie online, ruszą w październiku. Każdy z przyjętych studentów będzie mógł wziąć udział w dwóch kursach akademickich i jednym kursie językowym. Introduction Offer to jedynie wstęp do ruszającego niebawem naboru na dwuletni cykl Diploma Supplement Track, który dla studenta zakończy się wydaniem suplementu do dyplomu potwierdzającego naukę na uniwersytecie europejskim.

Komisja Europejska wspiera 41 uniwersytetów europejskich – konsorcjów, wyłonionych w dwóch konkursach. Dotychczas przeznaczyła na sfinansowanie programu 278 mln euro. Każde z konsorcjów w ciągu najbliższych kilku lat wypracuje i przetestuje własny model uniwersytetu europejskiego. Chociaż korzyści płynące z międzynarodowej wymiany studentów i naukowców znane są od dziesięcioleci, a działania na rzecz współpracy międzynarodowej instytucji akademickich są coraz bardziej intensywne i przynoszą wymierne rezultaty, to idea utworzenia Uniwersytetów Europejskich jest na tym tle nową jakością. Jej zainicjowanie przypisuje się prezydentowi Francji Emmanuelowi Macronowi. We wrześniu 2017 podczas przemówienia na Sorbonie zaproponował on stworzenie 20 Uniwersytetów Europejskich, w ramach których każdy student mógłby odbyć część cyklu kształcenia za granicą w co najmniej dwóch językach. Celem tworzenia uniwersytetów europejskich jest realna transformacja europejskiej przestrzeni edukacyjnej, wypracowanie takiej zmiany, która będzie odczuwalna nie tylko dla każdego studenta, ale i dla całej wspólnoty europejskiej. Europejskie szkolnictwo wyższe w tej koncepcji ma być w przyszłości bardziej inkluzywne – mniej elitarne, bardziej różnorodne, ma promować wartości europejskie i tożsamość regionalną, ma być wreszcie zdolne do podejmowania nowych wyzwań, przed którymi stoi cywilizacja, w tym wyzwań globalnych.

Dla Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu udział w projekcie to szansa na wzrost umiędzynarodowienia i rozpoznawalności uczelni w Europie i na świecie. W wymianie doświadczeń i dobrych praktyk widzimy szansę na doskonalenie jakości kształcenia, także przy użyciu metod zdalnych. To również prestiż i duma wynikające z naszego wkładu w tworzenie innowacyjnego modelu szkolnictwa wyższego na światowym poziomie.