Ćwiczenia z emocji

Zdarza się, i to wcale nierzadko, że ludzie traktują swój organizm w sposób instrumentalny i mechaniczny, patrząc na niego jak na sprawną maszynę w każdej chwili gotową do wykonywania poleceń. Wyczerpujące treningi, restrykcyjna dieta, a także zabiegi opóźniające proces starzenia zapewnić mają poczucie panowania nad ciałem. Czy z takim samym zaangażowaniem podchodzi się do zawiadywania sferą emocji? Raczej nie, choć przecież wiadomo, że to z powodu nieumiejętnego zarządzania tym obszarem często dochodzi do niekontrolowanych wybuchów, niszczących w efekcie międzyosobowe relacje.

Emocje można i należy nadzorować, przekonuje Justin Bariso w książce Inteligencja emocjonalna w działaniu. Ten mówca motywacyjny zachęca do podjęcia maksymalnego wysiłku mającego doprowadzić do zmiany szkodliwych nawyków i nieadaptacyjnych schematów zachowania. Przekazując szereg praktycznych rad, autor stara się udowodnić, że końcowy sukces zależy zarówno od zdiagnozowania sposobu funkcjonowania, jak i regularnego ćwiczenia nowych umiejętności.

Bariso sprawnie posługuje się słowem. Widać wyraźnie, że stoi za nim wieloletnie doświadczenie w prowadzeniu wykładów skierowanych do odbiorców wywodzących się z różnych kręgów. Jak to często bywa w przypadku trenerów mentalnych, którzy odwołują się do określonych słów i metafor, tutaj także nie zabrakło sformułowań mówiących o budowaniu mostów, passusów o diamentach oczekujących na oszlifowanie czy fragmentów dotyczących poczucia mocy. Nie zmienia to jednak obrazu dokonań autora, który jako przepełniony entuzjazmem praktyk wydaje się naprawdę wierzyć, że zarządzanie emocjami leży w zasięgu każdego z nas.

W żadnym momencie prowadzonego wywodu Bariso nie kreuje się na wszechwiedzącego mędrca, udaje mu się także uniknąć, spotykanej czasami w książkach o podobnej tematyce, maniery fraternizowania się z czytelnikiem. Jego przekaz jest prosty. Osiągnięcie sukcesu wymaga praktycznego wykorzystania samoświadomości. Będąc pragmatykiem, autor zdaje sobie sprawę, że zadanie do prostych nie należy. W kształtowaniu emocji znaczącą rolę odgrywają bowiem różnego rodzaju czynniki zewnętrzne, na które nie mamy wielkiego wpływu, a skoro tak, to tym bardziej powinno zależeć nam na zdobyciu umiejętności rozpoznawania indywidualnych mechanizmów reagowania. W tym właśnie pomóc ma inteligencja emocjonalna, zdefiniowana w książce jako „zdolność do takiego wykorzystania emocji, by działały na twoją korzyść, a nie przeciw tobie”. Zaangażowanie w proces stawiania pytań i poszukiwania odpowiedzi dotyczących sposobów zachowania w określonych sytuacjach sprawić ma, że staniemy się istotami dobrze czującymi się ze sobą, potrafiącymi tworzyć wartościowe relacje z innymi ludźmi, a także potrafiącymi ustrzec się pułapek manipulacji. Z dobrodziejstw inteligencji emocjonalnej korzystają bowiem i tacy ludzie, których trudno posądzić o dobre intencje. Wiemy, że chociażby w przypadku psychopatów, narcyzów czy szantażystów emocjonalnych nie liczy się nic innego prócz ich własnych korzyści.

Na rynku wydawniczym znaleźć można obecnie wiele pozycji kuszących szybkimi receptami na dobre i szczęśliwe życie. Na tym tle książka Bariso pozytywnie wyróżnia się zwięzłością i konkretem. Odbiorca traktowany jest jak poważny partner, któremu nie wypada sprzedawać banalnych rad i zanudzać truizmami. Przesłanie autora jest czytelne. Skoro wiemy, że emocje towarzyszyć nam będą zawsze, powinniśmy zrobić wszystko, by były one naszymi przyjaciółmi, a nie przeciwnikami. Aby tak się stało, musimy włożyć sporo wysiłku, by nauczyć się sztuki panowania nad nimi.

Justin BARISO, Inteligencja emocjonalna w działaniu. Jak korzystać z inteligencji emocjonalnej na co dzień, tłum. Aleksander Gomola, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 2019.