Fot. Michał Święcicki
RZESZÓW Prof. Aleksander Kośko z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu otrzymał doktorat honoris causa Uniwersytetu Rzeszowskiego. Uroczystość zwieńczyła jubileusz 20-lecia Instytutu Archeologii podkarpackiej uczelni. Prof. Kośko jest emerytowanym (od 2019 r.) pracownikiem Wydziału Archeologii UAM. Współorganizował Zespół Badań Kujaw UAM, a także Fundację Ochrony Dziedzictwa Kulturowego Społeczeństw Kujaw oraz poznańsko-kijowski program studiów nad prahistorią międzymorza bałtycko-pontyjskiego, który stał się bazą dla wielu inicjatyw badawczych, stażowych i edytorskich łączących środowiska archeologiczne Polski, Ukrainy i Białorusi oraz innych krajów Europy Środkowo-Wschodniej. Jego naukowe zainteresowania koncentrują się wokół archeologii schyłku epoki kamienia oraz początków epoki brązu.
Fot. UMB
BIAŁYSTOK Senat Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku przyznał tytuł doktora honoris causa dr Genoveffie Franchini z National Cancer Institute w USA. To światowej sławy autorytet w dziedzinie wirusologii i pionierka badań nad onkogenami i ludzkimi retrowirusami. Prowadzone przez nią badania przyczyniły się do identyfikacji i charakterystyki nowych genów retrowirusów oraz wyjaśnienia ich funkcji, co umożliwiło zrozumienie patogenezy zakażeń wirusami HIV i HTLV-1. Dr Franchini pracuje nad stworzeniem szczepionki przeciwko ludzkiemu wirusowi niedoboru odporności (HIV), a stworzony w jej laboratorium schemat szczepionki ALVAC-HIV/gp120 był pierwszym, który wykazał ochronne działanie u ludzi. Od 1997 roku kieruje laboratorium Animal Models and Retroviral Vaccines Section w NCI. Z UMB współpracuje od ponad 20 lat.
Fot. UWr
WARSZAWA Aleksy Borówka z Instytutu Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Wrocławskiego został nowym przewodniczącym Krajowej Reprezentacji Doktorantów na kadencję 2020. Zastąpił na tym stanowisku Łukasza Kierznowskiego. Jest pierwszym przedstawicielem wrocławskiej uczelni stojącym na czele KRD. W minionej kadencji pełnił funkcję pełnomocnika Zarządu ds. działalności naukowej. Ukończył studia z zarządzania (Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu) oraz bezpieczeństwa międzynarodowego (UWr). Był dwukrotnym laureatem Międzynarodowej Olimpiady Geopolitycznej (II i III miejsce). W skład Zarządu KRD weszli ponadto: Przemysław Brzuszczak (Uniwersytet Warszawski), Mikołaj Sałek (Instytut Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej im. M. Kossakowskiego PAN), Bartłomiej Skowronek i Ewelina Sobecko (oboje Śląski Uniwersytet Medyczny), Anna Szymczak (Uniwersytet Łódzki) oraz Tomasz Tokarski (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II).
Fot. Jan Zych
RZESZÓW Przewodniczący Parlamentu Samorządu Studentów Politechniki Krakowskiej, mgr inż. Krzysztof Pszczółka zastąpił Iwonę Gadomską na czele Forum Uczelni Technicznych. Jest absolwentem technologii chemicznej na Wydziale Inżynierii i Technologii Chemicznej PK, a także studentem studiów II stopnia na kierunku biotechnologia. Ekspert ds. studenckich Polskiej Komisji Akredytacyjnej. Od kwietnia 2016 r. pełnił obowiązki prezesa, a obecnie jest wiceprezesem ds. marketingu i promocji AZS PK. Do Prezydium FUT weszli także: Joanna Niesiobędzka (Politechnika Gdańska), Kamil Borowik (Politechnika Białostocka), Krystian Telesz (Politechnika Rzeszowska), Kamil Kozłowski (Politechnika Łódzka), Marcin Muskała (Szkoła Główna Służby Pożarniczej w Warszawie), Olaf Wojtarowicz (Politechnika Opolska). FUT jest komisją branżową Parlamentu Studentów RP. Zrzesza 28 samorządów studenckich i 2 samorządy stowarzyszone uczelni technicznych.
Fot. Arch. prywatne
BYDGOSZCZ Szymon Tomczak z Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu został nowym przewodniczącym Doktoranckiego Forum Uczelni Medycznych. Zastąpił Ziemowita Wójcika z Uniwersytetu Śląskiego. W Zarządzie organizacji na kadencję 2020 znalazły się również: Anna Stangret (Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie) oraz Małgorzata Grudzińska (Uniwersytet Medyczny w Białymstoku). W trakcie zjazdu do organizacji przyjęto: Towarzystwo Doktorantów Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego i Samorząd Doktorantów V Wydziału Polskiej Akademii Nauk. Obecnie DFUM skupia reprezentantów samorządów doktorantów 12 uczelni.
Fot. U
GDAŃSK Rektor Uniwersytetu Gdańskiego, prof. Jerzy Piotr Gwizdała otrzymał Medal Europejski za promowanie w Polsce idei europejskich. Medal jest niekomercyjną, ogólnopolską inicjatywą Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (działającego przy Komisji Europejskiej) oraz Business Centre Club. Celem nagrody jest wsparcie polskich produktów i usług na rynku UE oraz przybliżenie idei UE przede wszystkim środowisku przedsiębiorców. Medalem wyróżniane są także produkty i usługi, które spełniają standardy europejskie. Przyznawany jest od 19 lat, a wśród nagrodzonych nim firm są zarówno najwięksi polscy producenci, banki, instytucje finansowe i ubezpieczeniowe, liderzy branży budowlanej, jak również mniejsze przedsiębiorstwa, uczelnie wyższe, a także media.
Fot. UWM
OLSZTYN/BELGRAD Dr hab. Joanna Ostrouch-Kamińska, prof. Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, została wybrana do Zarządu Głównego ESREA na kadencję 2020–2022. ESREA to międzynarodowe towarzystwo naukowe zrzeszające badaczy edukacji dorosłych. Jego celem jest wspieranie międzynarodowej współpracy i profesjonalnego rozwoju naukowców poprzez inicjowanie działań, wymianę doświadczeń i wyników badań, a także opieka nad doktorantami. Wydział Nauk Społecznych UWM jest instytucjonalnym członkiem towarzystwa, które powstało w 1991 r. i skupia akademików w 12 sieciach badawczych. Prof. Ostrouch-Kamińska od 1997 roku przewodniczy sieci zajmującej się analizą różnicowania procesów edukacyjnych ze względu na płeć. Od roku reprezentuje także polskich pedagogów w Radzie Głównej World Education Research Association (WERA).
Fot. PA
BRUKSELA Prof. Janusz Kacprzyk, kierownik Pracowni Systemów Inteligentnych w Instytucie Badań Systemowych PAN i wiceprezes Polskiego Towarzystwa Informatycznego, został członkiem zagranicznym Belgijskiej Królewskiej Flamandzkiej Akademii Nauki i Sztuki (Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten, KVAB) w klasie nauk technicznych. Jest jedynym Polakiem w tym gronie. KVAB jest najważniejszą uczelnią typu ogólnego w Belgii. Została utworzona w 1772 roku. Skupia wybitnych naukowców, ludzi sztuki oraz liderów biznesu, którzy współpracują w ramach trzech grup specjalistycznych: sztuki, nauk przyrodniczych i technicznych. Prof. Kacprzyk jest międzynarodowej klasy naukowcem specjalizującym się w narzędziach sztucznej inteligencji. Jego badania dotyczą m.in. wspomagania decyzji, rozmytych metod reprezentacji i przetwarzania informacji, sterowania i podejmowania decyzji w warunkach niepewności i braku precyzji, programowania ewolucyjnego oraz sieci neuronowych.
WARSZAWA Prawie 16 mln zł trafi do laureatów rozstrzygniętych konkursów Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki w modułach Dziedzictwo Narodowe oraz Uniwersalia. Zwycięzców wyłoniono spośród blisko 200 aplikacji. W konkursie Dziedzictwo Narodowe II/2018 złożono w sumie 135 wniosków. Do sfinansowania zakwalifikowano 15 na łączną kwotę 13,9 mln zł. Najwięcej (1,74 mln zł) otrzyma prof. Bogumił Szady z Instytutu Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN na projekt „Kartografia w służbie reform państwa epoki stanisławowskiej – krytyczne opracowanie «Geograficzno-statystycznego opisania parafiów Królestwa Polskiego» oraz map województw koronnych Karola Perthéesa”. Naukowcy z tej jednostki zrealizują także dwa inne projekty. W konkursie Uniwersalia 2.2 II/2018 z 57 złożonych wniosków wybrano 9 o łącznej wartości prawie 2 mln zł. Najwięcej otrzymał dr hab. Roman Marcinkowski z Wydziału Orientalistycznego Uniwersytetu Warszawskiego na projekt „Szkody i Świętości” (435,3 tys. zł).
Fot. Bartosz Proll
LUBLIN Powstaje Kolegium Akademickiego Lublina. W jego skład wejdą rektorzy lubelskich uczelni, marszałek województwa lubelskiego i prezydent miasta. Kolegium ma pracować na rzecz wzmacniania pozycji lubelskiego ośrodka akademickiego na arenie krajowej i międzynarodowej m.in. przez współpracę z samorządami i biznesem. Ma ona polegać na zachęcaniu naukowców z zagranicy do podjęcia pracy w Lublinie, promocji osiągnięć naukowców, wymianie doświadczeń oraz zwiększeniu wskaźnika umiędzynarodowienia. W Lublinie działa dziewięć uczelni, w tym pięć publicznych, których oferta obejmuje około 200 kierunków z zakresu nauk humanistycznych, społecznych, technicznych, medycznych i przyrodniczych. Studiuje na nich łącznie ponad 60 tys. studentów. Ponad 7 tys. to obcokrajowcy, którzy przyjechali m.in. z USA, Indii, Kanady, Norwegii, Tajwanu, Tajlandii, Ukrainy, Białorusi. Stanowią ok. 12% wszystkich lubelskich żaków.
WARSZAWA Gwiazda Solaris i planeta Pirx – obie nazwy nawiązujące do twórczości Stanisława Lema – to zwycięskie propozycje w konkursie Międzynarodowej Unii Astronomicznej IAU100 NameExoWorlds. Oddano 88 162 głosy, czyli najwięcej spośród wszystkich krajów (następna była Hiszpania z dwuipółkrotnie mniejszą liczbą). System przyznany Polsce do nazwania nosił do tej pory oznaczenia: BD+14 4559 (gwiazda) i BD+14 4559 b (planeta). Istnienie tej drugiej odkryli polscy astronomowie: prof. Andrzej Niedzielski, dr Grzegorz Nowak, dr Monika Adamów i prof. Aleksander Wolszczan. Według najnowszych analiz planeta ma masę 1,04 masy Jowisza i promień 1,23 promienia Jowisza. Swoją gwiazdę okrąża co 269 dni ziemskich. Nazwy wyłonione w konkursie mają status oficjalnych i będą używane równolegle z oznaczeniami naukowymi obiektów.
Fot. Bartosz Proll
LUBLIN Stołówka Akademicka „Trójka”, działająca w kampusie Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, zajęła I miejsce w prestiżowym konkursie „O Kryształową Cegłę” w kategorii Rozbudowy i Rewaloryzacje. Konkurs organizowany przez Polskie Towarzystwo Mieszkaniowe Lublin stanowi największy przegląd dokonań architektonicznych, inżynierskich, konserwatorskich w Europie Wschodniej. „Trójka” to zmodernizowana kultowa stołówka nr 3, która od 1971 roku służyła społeczności akademickiej UMCS. W połowie poprzedniej dekady lokal zamknięto z powodów finansowych. W ub.r. obiekt przeszedł kapitalny remont. Obecnie jest to zupełnie nowa przestrzeń, gdzie studenci, doktoranci, pracownicy uczelni, a także mieszkańcy Lublina mogą zjeść zdrowe i smaczne posiłki. Oprócz części gastronomicznej w nowej przestrzeni przygotowana została też specjalna strefa dla studentów do nauki, indywidualnej lub wspólnej pracy bądź relaksu. Mieści się tutaj również sala konferencyjna oraz sala prób dla Chóru Akademickiego UMCS.
Fot. OFMA
KRAKÓW Telewizja SetaTV Uniwersytetu Opolskiego (w kategorii aktywność studencka), Radio Afera na Politechnice Poznańskiej (finanse studenta) oraz Radio Centrum Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej (nauka i szkolnictwo wyższe) to najlepsze redakcje wyłonione w konkursie grantowym „Aktywny Student”, organizowanym przez Ogólnopolskie Forum Mediów Akademickich. Każdy ze zwycięzców otrzymał 5 tys. zł. Podczas Gali OFMA wyróżniono także Instytut Dziennikarstwa, Mediów i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego – za wsparcie integrowania i popularyzacji dorobku środowiska mediów studenckich w Polsce; Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego – za wsparcie procesu podnoszenia poziomu wiedzy, umiejętności i nabywania kompetencji przez dziennikarzy studenckich; Zakład Ubezpieczeń Społecznych – za popularyzację wśród młodych dziennikarzy tematyki finansowej, w tym związanej z oszczędzaniem długoterminowym. W V Krajowej Konferencji OFMA uczestniczyło ponad 100 dziennikarzy studenckich reprezentujących blisko 40 redakcji i organizacji.
WARSZAWA Trzy zespoły badawcze z Polski znalazły się w gronie laureatów konkursu organizowanego przez sieć JPND (EU Joint Programme – Neurodegenerative Disease Research), finansującą badania naukowe z zakresu medycyny precyzyjnej w chorobach neurozwyrodnieniowych. Prof. Jan Stanisław Potempa z Wydziału Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii Uniwersytetu Jagiellońskiego pokieruje międzynarodowym projektem Gums&Brains: „Rola paradontozy i zakażenie P. gingivalis na powstawanie i postęp choroby Alzheimera”. Także na UJ będzie realizowany projekt NMJ-on-a-Chip: „Wysokoprzepustowy system hodowli ludzkich komórek do badania chorób neuronów motorycznych” (lider polskiego zespołu: prof. Józef Dulak z WBBiB UJ). Z kolei dr Piotr Hańczyc z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego pokieruje polskim zespołem w projekcie OligoFIT: „Badania skoncentrowane na oligomerach i zindywidualizowane terapie ukierunkowane na zaburzenia neurodegeneracyjne”. W konkursie złożono 180 wniosków. Finansowanie w wysokości 29,3 mln euro otrzymało 18 projektów.
Fot. PGNiG
WARSZAWA Studenci Mikołaj Krupa i Maciej Kalka oraz doktorant Paweł Jagoda z Wydziału Fizyki i Informatyki Stosowanej Akademii Górniczo-Hutniczej zostali zwycięzcami konkursu „Młodzi Innowacyjni dla PGNiG”. Opracowali pionierskie rozwiązanie zapewniające bezpieczne, tanie i efektywne magazynowanie wodoru oraz możliwość jego oczyszczania, co ma bardzo duże znaczenie w dalszym wykorzystaniu wodoru np. w ogniwach paliwowych. Oprócz 30 tys. zł autorzy dostaną także 400 tys. zł dofinansowania jego realizacji. W tym roku do organizatorów napłynęła rekordowa (55) liczba zgłoszeń. Najwięcej zgłoszonych pomysłów dotyczyło technologii wodorowych. W finałowej rywalizacji brali udział przedstawiciele Politechniki Wrocławskiej, Politechniki Śląskiej, Politechniki Częstochowskiej oraz AGH.
WARSZAWA Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej rozstrzygnęła drugi nabór wniosków w Programie im. Bekkera. Stypendia pokrywające koszty pobytu w renomowanych ośrodkach naukowych za granicą otrzyma 126 naukowców i nauczycieli akademickich wywodzących się z 53 instytucji. Najwięcej z nich reprezentuje Uniwersytet Warszawski (13), Uniwersytet Jagielloński (12) i Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (11). Największą grupę stanowią badacze nauk przyrodniczych (43), społecznych (29) oraz nauk inżynieryjnych i technicznych (28). Jako kierunek wyjazdu wybierali głównie ośrodki w USA (29), Wielkiej Brytanii (16), Niemczech (15), Francji (7) i Holandii (7). W trakcie pobytów, trwających od 3 do 24 miesięcy, będą mieli możliwość zrealizowania projektu wspólnie z wybitnymi naukowcami i nawiązania długofalowej współpracy.
Fot. Mat. organizatorów
WARSZAWA Agnieszka Napieralska, studentka trzeciego roku studiów pielęgniarskich Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, wygrała polską edycję konkursu o Nagrodę Pielęgniarską Królowej Sylwii. Otrzymała 25 tys. zł za pomysł mający na celu opracowanie przez pielęgniarki biblioteki filmów edukacyjnych, przeznaczonych dla rodzin opiekujących się pacjentem w warunkach domowych. Pokazano by na nich m.in. w jaki sposób prawidłowo karmić chorego przez zgłębnik, zmienić worek stomijny bądź opatrunek czy podawać leki. Wyróżniono Wiktorię Kubinek z Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Paulinę Kasperską z Collegium Medicum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Queen Silvia Nursing Award to stypendium skierowane wyłącznie do studentek i studentów oraz osób będących w trakcie specjalizacji pielęgniarskiej. Mogą się o nie ubiegać kandydaci ze Szwecji, Finlandii, Polski oraz Niemiec. Nagrodę ustanowiła organizacja Swedish Care International i nazwała ją na cześć szwedzkiej królowej Sylwii. W Polsce nagrodą zawiaduje Fundacja Medicover.
WARSZAWA Trzy nowe Centra Dioscuri powstaną w tym roku w Polsce. Ich liderzy zostali wybrani spośród 24 naukowców z całego świata. Dr Paweł Dłotko, pracujący od 2017 r. na Uniwersytecie w Swansea, założy Centrum Dioscuri Topologicznej Analizy Danych w Instytucie Matematycznym Polskiej Akademii Nauk. Dr Gracjan Michlewski, obecnie Senior Lecturer w Edynburskiej Szkole Biomedycznej na Uniwersytecie w Edynburgu, poprowadzi Centrum Dioscuri Interakcji RNA-Białko w Zdrowiu i Chorobach Człowieka w Międzynarodowym Instytucie Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie. Dr Bartłomiej Wacław, zatrudniony w Instytucie Materii Skondensowanej oraz Systemów Złożonych Uniwersytetu w Edynburgu, będzie kierował Centrum Dioscuri w zakresie Fizyki i Chemii Bakterii w Instytucie Chemii Fizycznej PAN. Każde z centrów otrzyma ok. 1,5 miliona euro na okres 5 lat. W pierwszym konkursie wyłoniono dwa centra (dr Aleksandry Pękowskiej i dr. Grzegorza Sumary), które zaczęły działalność w Instytucie Nenckiego we wrześniu 2019 roku. Trzeci konkurs Narodowe Centrum Nauki ogłosiło w grudniu.
Fot. UOTT
WARSZAWA Jedna z najbardziej innowacyjnych firm biofarmaceutycznych na świecie – AstraZeneca Pharma Poland i Ośrodek Transferu Technologii Uniwersytetu Warszawskiego podpisały umowę o współpracy. Obie strony zakreśliły szeroki jej zakres: od prowadzenia wspólnej działalności badawczej i rozwojowej, wspierania działalności edukacyjnej, przez budowanie i realizowanie programów wymiany kadr, po indywidualne sesje mentoringu dla start-upów biotechnologicznych związanych z UW i wspieranie realizacji doktoratów wdrożeniowych. W umowie zapisano także wypracowanie atrakcyjnych programów praktyk dla studentów. AstraZeneca dostarcza nowoczesne leki na najpoważniejsze choroby stanowiące wyzwanie dla współczesnej medycyny w 8 głównych dziedzinach medycyny: onkologii, pulmonologii, gastroenterologii, kardiologii, psychiatrii, anestezjologii, antybiotykoterapii i diabetologii. Posiada kilkanaście głównych ośrodków badawczo-rozwojowych oraz zakłady produkcyjne na terenie 18 państw, które wytwarzają leki dostępne w ponad 100 krajach.
WARSZAWA Dr Marta Grech-Baran, asystentka w Instytucie Biochemii i Biofizyki PAN, została laureatką nagrody naukowej AgroBioTop, przyznawanej przez Komitet Biotechnologii Polskiej Akademii Nauk. Otrzymała 5 tys. euro za zidentyfikowanie genu odporności ziemniaka na infekcje przenoszonym przez mszyce wirusem Y (zwanym również PVY). Atakuje on także uprawy tytoniu i pomidorów, przynosząc ogromne straty w rolnictwie. Osiągnięcie, będące przedmiotem zgłoszenia do amerykańskiego urzędu patentowego, uzyskano z uwzględnieniem ograniczeń prawnych dotyczących użycia roślin zmodyfikowanych genetycznie. Nagroda AgroBioTop, przyznana po raz trzeci, honoruje młodych uczonych, których uznane dokonania z zakresu biotechnologii przyczyniły się do rozwoju nauk rolniczych i wnoszą wybitny wkład w rozwój rolnictwa.
Fot. KB PAN
WARSZAWA 70 przedsięwzięć znalazło się na Polskiej Mapie Infrastruktury Badawczej zatwierdzonej przez ministra nauki i szkolnictwa wyższego. O wpis ubiegało się 146 inicjatyw. Umieszczenie projektu na PMIB nie gwarantuje automatycznie jego finansowania, ale istotnie zwiększa szanse przy staraniu się o uzyskanie niezbędnych środków. Dominują infrastruktury z nauk fizycznych i inżynieryjnych (23) oraz biologiczno-medycznych i rolniczych (16). Najwięcej umieściło Narodowe Centrum Badań Jądrowych w Otwocku-Świerku (7). To m.in. rozpoczęta już budowa polskiego lasera na swobodnych elektronach PolFEL oraz powstanie europejskiego eksperymentalnego wysokotemperaturowego reaktora jądrowego chłodzonego gazowym helem EUHTER, który miałby stanowić wstęp do wprowadzenia tej technologii do europejskiego przemysłu.
Opracował Mariusz Karwowski
Współpraca: Beata Czechowska-Derkacz, Joanna Kosmalska, Agnieszka Książkiewicz, Katarzyna Skałecka, Marcin Tomkiel
Wykorzystano serwisy prasowe szkół wyższych, placówek badawczych i instytucji otoczenia nauki.
Więcej aktualności na naszej stronie internetowej
oraz na naszych profilach na Facebooku
